โอกาสที่หายากในสังสารวัฏฏ์ - ที่บ้านหมอทวีป - คุณพรทิพย์

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ประมวลสาระสำคัญ

จากการสนทนาธรรม

ที่บ้านนายแพทย์ทวีป - คุณพรทิพย์ ถูกจิตร

วันจันทร์ที่ ๑๐ ธันวาคม ๒๕๖๑

~ การสนทนาธรรม เป็นมงคล เพราะเหตุว่า ทำให้มีความเข้าใจธรรมที่ได้ฟัง ยิ่งขึ้น

~ ไม่ต้องกังวลว่าเรารู้น้อยหรือว่าเราจะรู้มากขึ้นได้อย่างไร เพราะว่าเป็นธรรมดาที่ไม่รู้ แล้วก็เป็นธรรมดาที่มีโอกาสที่จะได้ฟังพระธรรม แต่ธรรมดานี้หายาก คือ เป็นธรรมดาที่มีโอกาสได้ฟังพระธรรม และที่ประเสริฐที่สุดก็คือได้รู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ยิ่งขึ้น

~ ความไม่รู้หรือคนไม่รู้ ไม่มีทางที่จะรู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเลย ไม่รู้แล้วจะรู้ได้อย่างไรว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าต่างกับคนอื่นเปรียบไม่ได้เลยว่าเท่าไหร่ เพราะฉะนั้น ฟังคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เริ่มเข้าใจเมื่อไหร่ ก็เริ่มรู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้าขึ้นเมื่อนั้น ทีเล็กทีละน้อย จนกระทั่งปัญญาสามารถที่จะเข้าถึงที่พระองค์ได้ตรัสไว้ เมื่อนั้นก็จะรู้เลยว่า พระองค์ได้ทรงประจักษ์แจ้งความจริง จึงได้สามารถอนุเคราะห์ชาวโลกให้รู้ตามได้

~ การฟังพระธรรม ไม่ใช่ฟังแล้วผ่าน แต่ฟังแล้วไตร่ตรองแล้วก็เริ่มเข้าใจว่าเป็นความจริง และความจริงนี้ก็สามารถที่จะประจักษ์แจ้งได้

~ การฟังพระธรรมแล้วเข้าใจ ความเข้าใจละความรู้ ซึ่งถ้าไม่เข้าใจ จะละความไม่รู้ ไม่ได้เลย

~ ถ้าจะเป็นการขวนขวายด้วยความเข้าใจถูก ก็คือ ไม่ละเลยโอกาสที่จะฟังพระธรรม ทุกโอกาส

~ ไม่ว่าจะเป็นขณะไหนทั้งสิ้น เป็นธรรมแต่ละหนึ่ง ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงให้เราได้เริ่มเข้าใจถึงความละเอียดของธรรม ซึ่งหนึ่งขณะที่เกิดขึ้นแล้วดับไป ก็ไม่กลับมาอีกเลย

~ ฟังธรรมด้วยความเบิกบาน ที่ได้มีความเข้าใจที่เริ่มเปิดเผยความจริงของสิ่งที่ถูกปกปิดมานานให้ได้มีความเข้าใจขึ้นทีละเล็กทีละน้อย

~ เมื่อเป็นพระอรหันตพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงตรัสรู้ด้วยพระปัญญาอันยิ่ง เพราะฉะนั้น ทุกคำของพระองค์ ก็เป็นคำที่ทำให้เข้าใจถูกต้อง ว่า ความเข้าใจถูกความเห็นถูกนี้ คือ ปัญญาเท่านั้น ที่สามารถที่จะละสิ่งที่ไม่ดีได้ เพราะว่าสิ่งที่ไม่ดีทั้งหมด เกิดเพราะความไม่รู้

~ ไม่ว่าขณะไหนทั้งสิ้น สิ่งที่มีจริง เป็นแต่สิ่งที่มีลักษณะที่เกิดขึ้นโดยปัจจัย (สิ่งที่เกื้อกูลให้เกิดขึ้นเป็นไป) ที่จะต้องเป็นอย่างนั้น

~ ธรรม ต้องเป็นเรื่องตรง ถ้ายังไม่เข้าใจแล้วบอกว่าเข้าใจ ก็ผิด

~ การศึกษาธรรมเพื่อรู้ความจริง แต่ถ้าเราศึกษาธรรมเพื่อเหตุอื่น ย่อมไม่ตรง ก็จะไม่รู้ความจริง ด้วยเหตุนี้ ต้องเป็นผู้ที่ตรงเท่านั้นจึงจะได้สาระจากพระธรรม ถูกก็คือถูก ผิดก็คือผิด ธรรมก็เป็นธรรม จะเป็นอื่นไม่ได้ ต้องตรง และต้องตรงตั้งแต่ต้น

~ ความไม่รู้ มาก และความเป็นตัวตนก็เหนียวแน่นมาก แต่ว่าอานุภาพหรือปาฏิหาริย์ของพระธรรม ก็คือ สามารถที่จะทำให้จิตที่ตรงค่อยๆ เข้าใจธรรมแล้วค่อยๆ ละคลายความไม่รู้และความเป็นตัวตน ประโยชน์มากมายมหาศาลแค่ไหนที่จะรู้ว่าไม่มีเรา

~ ดีสักเท่าไหร่ก็ตามแต่ ก็ยังเป็นเราดี ยังคงเป็นเรา จนกว่าจะมีปัญญาที่รู้ตามความเป็นจริงว่าไม่มีเราแต่เป็นธรรม เพราะฉะนั้น ก็จะค่อยๆ คลายกิเลสที่มากมาย ทีละเล็กทีละน้อย ค่อยๆ หมดไป หลุดไป

~ ในวันหนึ่งๆ ไม่ประมาทในอกุศลซึ่งเกิดตลอดและบ่อย และไม่ประมาทในกุศลแม้เพียงเล็กน้อย หนึ่งขณะก็ขาดไม่ได้ เพราะขาดไปหนึ่งขณะจะเหลือเท่าไหร่ ก็ไม่มี เพราะฉะนั้น แม้เพียงนิดหนึ่ง (ของกุศล) ก็ช่วยเสริมให้กุศลเพิ่มขึ้นๆ

~ ที่จะหมดความเป็นตัวตนได้ ก็ต้องอาศัยกุศลทุกประการ ความเป็นผู้ละเอียด เป็นผู้ที่เห็นว่าแทนที่จะโกรธ ก็อภัย เป็นต้น กุศลทั้งหลายที่เป็นบารมี (คุณความดีที่จะทำให้ถึงฝั่งของการดับกิเลส) ก็จะมารวมกันประกอบกัน ค่อยๆ เกิดขึ้นจากการที่เห็นโทษของอกุศล แล้วรู้ว่ากุศลเท่านั้น ไม่พอ ต้องเป็นปัญญาด้วย จึงมีการฟังธรรม ไตร่ตรองมั่นคงในความที่ว่าไม่ใช่เรา จนกว่าจะถึงอภิสมัยคือขณะที่รู้ความจริงคืออริยสัจจธรรม ถึงได้ แต่ไม่ใช่วันนี้ แต่ละหนึ่งขณะ (ที่สะสมความดีและความเข้าใจพระธรรม) เป็นประโยชน์มาก

~ ถ้าเราไม่เคยฟังธรรมเลย พอได้ฟัง เราก็รู้ว่าเป็นสิ่งที่เราไม่เคยฟังมาก่อน แล้วเราจะรู้ว่ายังมีอีกมากที่ยังไม่เข้าใจ ไม่ใช่มีเพียงเท่านี้ เราก็ฟังต่อไป จะไปกังวลอะไร

~ ค่อยๆ เก็บเล็กผสมน้อย เพราะพระธรรมเป็นสิ่งที่มีประโยชน์ในชีวิตจริงๆ ในสังสารวัฏฏ์ เพราะจะต้องเดินทางไปอีกไกล เพราะฉะนั้น ถ้าเดินในทางที่ถูกต้อง ในทางที่ตรง ก็เป็นประโยชน์ ไม่ว่าจะเรื่องใดๆ ทั้งสิ้น

~ ตราบใดที่ยังเป็นเรา ก็ยังเต็มไปด้วยกิเลส เพราะฉะนั้น อยู่ในความมืดเสมอ เมื่อไม่มีแสงสว่างคือพระธรรม.

...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

และอนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...