สนทนาธรรมที่ มก. ความจริงที่พระพุทธองค์ทรงตรัสรู้

เมื่อวันที่ 3 ม.ค. 2562 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ร่วมกับชมรมนิสิตเก่ามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ผู้สนใจศึกษาพระธรรมวินัย จัดกิจกรรมสนทนาธรรมและตอบปัญหาทางพระพุทธศาสนา โดยมี “อ.สุจินต์ บริหารวนเขตต์” ประธานมูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา เป็นผู้นำการสนทนาธรรม นับเป็นนิมิตหมายอันดีที่ชาวพุทธทั้งหลาย ซึ่งประกอบด้วยอาจารย์ บุคลากร นิสิตปัจจุบัน นิสิตเก่า ตลอดจนประชาชนทั่วไป ได้มาร่วมฟังธรรมกันที่ห้องประชุมสุธรรม อารีกุล อาคารสารนิเทศ 50 ปี

อ.สุจินต์ เป็นอุบาสิกาที่ศึกษาพระธรรมจากพระไตรปิฎกด้วยความเคารพยิ่งมาเป็นเวลากว่า 60 ปี เป็นผู้มีความรอบรู้และแตกฉานในพระไตรปิฎกมากที่สุดผู้หนึ่ง จึงเป็นโอกาสอันดีที่ชาวพุทธได้ฟังธรรมที่ตรงตามพุทธพจน์ในพระไตรปิฎก ซึ่งจะเป็นเหตุในการนำไปสู่การมีความรู้ความเข้าใจในพระธรรมอย่างถูกต้อง เมื่อมีการฟังธรรมตามกาลเป็นระยะๆ ก็จะมีการสะสมความรู้ความเข้าใจทีละเล็กทีละน้อย และมีการสะสมความรู้ความเข้าใจเพิ่มขึ้นเป็นลำดับ การฟังธรรมเป็นบุญประเภทหนึ่งในบุญกิริยาวัตถุ 10 และเป็นมงคลประการหนึ่งในมงคล 38 ในห้วงเวลาของต้นปีใหม่นี้ชาวพุทธได้มีโอกาสฟังธรรมตามกาล ซึ่งเป็นการฟังธรรมตามความจริงทีjพระบรมศาสดา พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ จะเป็นฐานรองรับในการนำไปสู่การเป็นผู้มีความเห็นถูก (สัมมาทิฏฐิ) ซึ่งเป็นเรื่องที่ควรแก่การอนุโมทนาเป็นอย่างยิ่ง

หัวข้อการสนทนาธรรม คือ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ความจริงอะไร ความจริงที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ คือ ความจริงอันประเสริฐ (อริยสัจธรรม) ซึ่งเป็นปรมัตถธรรม คือ จิต เจตสิก รูป นิพพาน เป็นสภาพธรรมซึ่งเป็นอนัตตา

จิตและเจตสิก เป็นสภาพธรรมที่เกิดดับพร้อมกันอย่างรวดเร็ว เกิดขึ้นเพราะมีเหตุปัจจัยปรุงแต่ง (สังขตธรรม) เป็นนามธรรม หรือ นามธาตุ หรือนามขันธ์ ส่วนรูป เป็นสภาพธรรมที่มีการเกิดดับเช่นเดียวกับจิตและเจตสิก เกิดขึ้นเพราะมีเหตุปัจจัยปรุงแต่ง (สังขตธรรม) เป็นรูปธรรม หรือ รูปธาตุ หรือ รูปขันธ์

นิพพาน เป็นสภาพธรรมที่ไม่เกิดไม่ดับ เพราะไม่มีเหตุปัจจัยปรุงแต่ง (อสังขตธรรม)

หลักธรรมคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามีความละเอียดลึกซึ้งยิ่ง ยากต่อการทำความเข้าใจการฟังธรรมตามกาล จึงเป็นหนทางเดียวในการนำไปสู่การมีความรู้ความเข้าใจทีละเล็กทีละน้อย เมื่อมีการฟังธรรมมากขึ้นก็มีการสะสมความรู้ความเข้าใจเพิ่มขึ้นเป็นลำดับ จนเกิดปัญญาที่เกิดจากการฟังธรรม (สุตมยปัญญา) และเมื่อได้น้อมนำความรู้ความเข้าใจมาพิจารณาไตร่ตรองก็เกิดปัญญาเป็นของตนเอง (จินตมยปัญญา) ปัญญาที่สมบูรณ์ขึ้นที่เกิดจากการเจริญปัญญา (ภาวนามยปัญญา) ก็จะเป็นเหตุนำไปสู่การละกิเลสตามลำดับขั้นจนถึงขั้นประหารกิเลส

บุคคลที่มาร่วมฟังธรรมในครั้งนี้ อาทิ ศ.ดร.ประเสริฐ ณ นคร บูรพาจารย์ผู้ซึ่งมีวัยครบ 100 ปีในปีนี้ เรืออากาศสุเทพ วงศ์กำแหง ศิลปินแห่งชาติ พ.ศ.2533 สาขาศิลปะการแสดง, นายจรัญ ภักดีธนากุล ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ ฯลฯ นิสิตเก่า อาทิ นายศุภชัย พันธุกานนท์ อดีตผู้ช่วยกรมวังผู้ใหญ่, นายสุทธิศักดิ์ โล่ห์สวัสดิ์ อดีตผู้ช่วยผู้จัดการใหญ่ บมจ.ธ.กรุงเทพ, นายวิเชียร ผลวัฒนสุข อดีตผู้จัดการสหกรณ์โคนมหนองโพ, ดร.เกลียวพันธุ์ สุวรรณรัตน์ อดีตผู้เชี่ยวชาญ กรมวิชาการเกษตร, นายสง่า ดามาพงษ์ ผู้เชี่ยวชาญด้านโภชนาการ และ รศ.ดร.วิเชียร กิจปรีชาวนิช นายกสมาคมนิสิตเก่าคณะวิทยาศาสตร์ ฯลฯ

หลังจากที่ ดร.ดำรงค์ ศรีพระราม รองอธิการบดีฝ่ายบริหารกิจการภายใน กล่าวต้อนรับผู้เข้าร่วมการฟังธรรม ก่อนที่จะเริ่มต้นการสนทนาธรรม เรืออากาศตรีสุเทพ วงศ์กำแหง ได้ให้เกียรติร้องเพลง “พระรัตนตรัย” และวงดุริยางค์เครื่องลมแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ (KU Wind) บรรเลงเพลง “ธรรมะคืออะไร” และเพลง “อนัตตา” หลังจากนั้นจึงเข้าสู่การสนทนาธรรมและตอบปัญหาทางพระพุทธศาสนาเป็นเวลา 2 ชั่วโมงเศษ

ในปี 61 ชมรมนิสิตเก่ามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ผู้สนใจศึกษาพระธรรมวินัย ได้จัดกิจกรรมการสนทนาธรรมและตอบปัญหาทางพระพุทธศาสนาร่วมกับองค์กรและหน่วยงานต่างๆ รวม 7 ครั้ง ได้แก่ สมาคมนิสิตเก่ามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ในพระบรมราชูปถัมภ์ คณะสัตวแพทยศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ คณะประมง คณะเกษตร และคณะวนศาสตร์

................................

คอลัมน์ : ว่ายทวนน้ำ [หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ ฉบับวันพฤหัสบดีที่ ๑๗ มกราคม ๒๕๖๒]

โดย “ทวีศักดิ์ อุ่นจิตติกุล”

(สมาชิกชมรมบ้านธัมมะ มศพ. ลำดับที่ ๒๒๕๒)