รูปทางใจ นามทางใจ
เรียน ท่านวิทยากร
ขอเรียนถามว่า รูปทางใจกับนามทางใจ คืออย่างไร
ขออนุโมทนาครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
รูป เป็นสภาพธรรมที่ไม่่รู้อะไร นาม เป็นสภาพธรรมที่น้อมไปสู่อารมณ์ (อารมณ์คือสิ่งที่จิตรู้) ได้แก่ จิต ซึ่งเป็นสภาพธรรมที่เป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้แจ้งอารมณ์ และ เจตสิก สภาพธรรมที่เกิดประกอบพร้อมกับจิต
รูป ทางใจ มุ่งหมายถึง รูปที่สามารถรู้ได้ทางใจ คือ รู้ด้วยวิถีจิตทางมโนทวาร หรือ ด้วยปัญญา ทางมโนทวาร เช่น ตา หู จมูก ลิ้น กาย เป็นต้น ไม่สามารถรู้ได้ทาง ๕ ทวาร แต่สามารถรู้ได้ทางมโนทวาร
นามทางใจ มุ่งหมายถึง นามธรรม ซึ่งเป็นสภาพธรรมที่รู้ได้ทางมโนทวาร ได้แก่ จิต เจตสิก และพระนิพพาน ครับ
สำหรับทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย มีรูปธรรมเป็นอารมณ์เท่านั้น ส่วนทางใจ
มีทั้งรูปและนามเป็นอารมณ์ ดังนี้ คือ
๑. ทางตา มีสีเป็นเป็นอารมณ์
๒. ทางหู มีเสียงเป็นอารมณ์
๓. ทางจมูก มีกลิ่นเป็นอารมณ์
๔. ทางลิ้น มีรสเป็นอารมณ์
๕. ทางกายมีโผฏฐัพพะ ได้แก่ สภาพที่เย็นหรือร้อน อ่อนหรือแข็ง ตึงหรือไหว
เป็นอารมณ์
๖. ทางใจ มี จิต เจตสิก ปสาทรูป ๕ สุขุมรูป ๑๖ และ นิพพาน เป็นอารมณ์
...อนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...