อัปปกสูตร ... วันเสาร์ที่ ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๖๒

นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส

พุทฺธํ สรณํ คจฺฉามิ
ธมฺมํ สรณํ คจฺฉามิ
สงฺฆํ สรณํ คจฺฉามิ

•••..... ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย .....•••

... สนทนาธรรมที่ ...

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา (มศพ.)

พระสูตร ที่จะนำมาสนทนาที่มูลนิธิฯ

วันเสาร์ที่ ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๖๒

เวลา ๐๙.๐๐ - ๑๒.๐๐ น.

อัปปกสูตร

จาก ...

[เล่มที่ 24] พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สคาถวรรค เล่ม ๑ ภาค ๑ หน้าที่ ๔๓๑

๖. อัปปกสูตร *

[๓๔๐] ข้าพเจ้าได้สดับมาแล้วอย่างนี้ :-

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ พระวิหารเชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี กรุงสาวัตถี.

ครั้งนั้น พระเจ้าปเสนทิโกศล เสด็จเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้าถึงที่ประทับ ครั้นแล้วจึงถวายบังคมพระผู้มีพระภาคเจ้าแล้ว ประทับนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง.

พระเจ้าปเสนทิโกศลได้ทูล พระผู้มีพระภาคเจ้าว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญวันนี้ หม่อมฉันได้เข้าห้องส่วนตัวพักผ่อนอยู่ ได้เกิดความคิดอย่างนี้ว่า สัตว์เหล่าใดได้โภคทรัพย์ยิ่งๆ แล้ว ย่อมไม่มัวเมา ไม่ประมาท ไม่ติดอยู่ในกามคุณ และไม่ประพฤติผิดในสัตว์ทั้งหลาย สัตว์เหล่านั้น มีจำนวนน้อยในโลก ส่วนว่าสัตว์เหล่าใดได้โภคทรัพย์ยิ่งๆ แล้ว ย่อมมัวเมา ประมาท ติดอยู่ในกามคุณและประพฤติผิดในสัตว์ทั้งหลาย สัตว์เหล่านั้นแล มีจำนวนมากมายในโลก

[๓๔๑] พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสตอบว่า ถูกแล้วๆ มหาบพิตร สัตว์เหล่าใดได้โภคทรัพย์ยิ่งๆ แล้ว ย่อมไม่มัวเมา ไม่ประมาท ไม่ติดอยู่ในกามคุณและไม่ประพฤติผิดในสัตว์ทั้งหลาย สัตว์เหล่านั้น มีจำนวนน้อยในโลก ส่วนว่าสัตว์เหล่าใด ได้โภคทรัพย์ยิ่งๆ แล้ว ย่อมมัวเมา ประมาท ติดอยู่ในกามคุณและประพฤติผิดในสัตว์ทั้งหลาย สัตว์เหล่านั้น มีจำนวนมากมายในโลก

[๓๔๒] พระผู้มีพระภาคเจ้าผู้พระสุคตศาสดา ครั้นตรัสไวยากรณ์คำร้อยแก้วนี้จบลงแล้ว จึงได้ตรัสคาถาคำร้อยกรองต่อไปอีกว่า สัตว์ทั้งหลาย เป็นผู้กำหนัดกล้า ในโภคทรัพย์ที่น่าใคร่ มักมาก หมกมุ่น ในกามคุณ ย่อมไม่รู้สึกตัวว่า ละเมิด (ประพฤติผิดในสัตว์พวกอื่น) เหมือนพวกเนื้อ ไม่รู้สึกตัวว่ามีแร้วโก่งดักไว้ ฉะนั้น ผลเผ็ดร้อน ย่อมมีแก่สัตว์พวกนั้น ในภายหลัง เพราะว่ากรรมนั้น มีวิบากเลวทราม

จบอัปปกสูตร

อรรถกถาอัปปกสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในอัปปกสูตรที่ ๖ ต่อไป :-

บทว่า อุฬาเร อุฬาเร ได้แก่อันประณีตและมาก

บทว่า มชฺชนฺติ ได้แก่ เมาด้วยความเมาด้วยมานะ

บทว่า อติสารํ ได้แก่ล่วงเข้าไป

บทว่า กูฏํ ได้แก่บ่วง

บทว่า ปจฺฉาสํ แยกออกว่า ปจฺฉา เตสํ.

จบอรรถกถาอัปปกสูตรที่ ๖.

* หมายเหตุ คำว่า อัปปกะ แปลว่า น้อย มีเป็นส่วนน้อย