รูปวิภัตติ

 
izhlaya
วันที่  30 ส.ค. 2562
หมายเลข  31138
อ่าน  1,608

มีคำถามสงสัยครับ จากพระอภิธรรมปิฎก ธรรมสังคณีปกรณ์ รูปวิภัตติ เอกกนิเทศ

[๕๑๔] รูปทั้งหมด ไม่ใช่เหตุทั้งนั้น ไม่มีเหตุทั้งนั้น วิปปยุตจากเหตุทั้งนั้น เป็น ไปกับด้วยปัจจัยทั้งนั้น...

ไม่ใช่เหตุทั้งนั้น?

ไม่มีเหตุทั้งนั้น?

วิปปยุตจากเหตุทั้งนั้น?

เป็นไปกับด้วยปัจจัยทั้งนั้น?

ทั้ง 4 ประโยคนี้เลยครับ ว่าหมายความอย่างไรครับผม ในประโยคต่อๆ มาพอเข้าใจได้อยู่ว่า เป็นอารมณ์ของสังโยชน์ต่างๆ

จึงขอความอนุเคราะห์จากท่านผู้รู้ช่วยอธิบายเนื้อความนี้ด้วยครับ

ขออนุโมทนาครับ


  ความคิดเห็นที่ 1  
 
khampan.a
วันที่ 30 ส.ค. 2562

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ก่อนอื่น ก็ต้องเข้าใจก่อนว่า รูป หรือ รูปธรรม เป็นสภาพธรรมที่มีจริง เป็นสภาพธรรมที่ไม่รู้อะไรทั้งสิ้น เป็นสภาพธรรมที่เกิดเพราะปัจจัย ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครทั้งสิ้น

จากคำถาม ก็สามารถพิจารณาได้ดังนี้

รูป ไม่ใช่เหตุทั้งนั้น

[เหตุที่เป็นมูล มี ๖ ประการ ซึ่งเป็นนามธรรมทั้งหมด ได้แก่ โลภะ (ความติดข้อง) โทสะ (ความโกรธ ความขุ่นเคืองใจ) โมหะ (ความหลง ความไม่รู้) และ อโลภะ (ความไม่ติดข้อง) อโทสะ (ความไม่โกรธ) อโมหะ (ความไม่หลง คือ ปัญญา) ดังนั้น เมื่อเข้าใจแล้วว่า เหตุที่เป็นมูล มี ๖ ประการ ดังกล่าว ซึ่งเป็นเจตสิก ๖ ประเภท และ เป็นนามธรรม เพราะฉะนั้น รูป จะเป็นเหตุ ๖ ไม่ได้ จึงกล่าวได้ว่า รูป ทั้งหมด ไม่ใช่เหตุ ๖ ดังกล่าว]

รูป ไม่มีเหตุทั้งนั้น

[หมายความว่า รูป เมื่อเกิดขึ้น ก็เกิดขึ้นเฉพาะรูป ซึ่งเป็นกลุ่มของรูปแต่ละกลุ่ม โดยที่ไม่มีนามธรรมประเภทใดๆ เจือปนหรือเกิดร่วมด้วยได้เลย ดังนั้น รูป จึงไม่มีเหตุ ๖ ประการเกิดร่วมด้วยเลย จึงกล่าวได้ว่า รูป ทั้งหมด ไม่มีเหตุเกิดร่วมด้วย]

รูป วิปปยุตจากเหตุทั้งนั้น

[รูป ทั้งหมด ไม่มีการประกอบพร้อมกันหรือไม่มีการเข้ากันสนิทกับนามธรรมเลย เป็นวิปปยุตกัน คือ ไม่ประกอบพร้อมกันอย่างเด็ดขาด ดังนั้น รูป ทั้งหมด จึงไม่ประกอบพร้อมกันกับเหตุ ๖ ประการ ]

รูป เป็นไปกับด้วยปัจจัยทั้งนั้น

[เป็นความจริง ที่ว่า ธรรมทั้งหลายทั้งปวง ที่เกิดขึ้นเป็นไปนั้น ไม่ได้เกิดขึ้นเองลอยๆ โดยปราศจากปัจจัยคือสิ่งที่จะคอยอุปการะเกื้อหนุนให้เกิดขึ้น แต่เกิดขึ้นเพราะอาศัยปัจจัยทั้งนั้น แม้แต่รูปธรรม ก็เช่นเดียวกัน เมื่อเกิดขึ้นก็เกิดขึ้นเพราะมีที่ตั้งให้รูปนั้นๆ เกิดขึ้น และสิ่งนั้นก็เป็นปัจจัยให้เกิด ด้วย กล่าวคือ รูป เกิดเพราะกรรม บ้าง เกิดเพราะจิต บ้าง เกิดเพราะอุตุ บ้าง เกิดเพราะอาหาร บ้าง]

ประโยชน์ของการศึกษาพระธรรม ไม่ว่าจะศึกษาในเรื่องใดก็ตาม คือ อะไร? แม้แต่การจำแนกรูป
(รูปวิภัตติ) โดยนัยประการต่างๆ ก็เพื่อความเข้าใจอย่างถูกต้องมั่นคงว่า ไม่มีเรา ไม่มีสัตว์ ไม่มีบุคคล ไม่มีตัวตน มีแต่ธรรม ที่เกิดขึ้นเป็นไป เท่านั้น ครับ

...อนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

 
  ความคิดเห็นที่ 2  
 
izhlaya
วันที่ 31 ส.ค. 2562

กล่าวคือเหตุ ๖ ประการที่เป็นเหตุของนามธรรมนั่นเอง

อนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 3  
 
วิริยะ
วันที่ 1 ก.ย. 2562

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 4  
 
papon
วันที่ 3 ก.ย. 2562

ขอบพระคุณและขออนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 5  
 
wannee.s
วันที่ 4 ก.ย. 2562

ในโลกนี้ย่อแล้วเหลือแค่ นามธรรม รูปธรรม นามธรรมเป็นสภาพรู้ ธาตุรู้ อาการรู้ ส่วนรูปธรรมไม่ใช่สภาพรู้ รูปไม่รู้อารมณ์ ควรศึกษาธรรมให้เข้าใจว่าขณะนี้มีนามธรรม และ รูปธรรม กำลังปรากฏ เป็นธรรมะที่มีจริงๆ ไม่ใช่เรา

 
  ความคิดเห็นที่ 6  
 
chatchai.k
วันที่ 20 ก.ค. 2563

ขออนุโมทนาครับ

 
เขียนความคิดเห็น กรุณาเข้าระบบ