ทวิเหตุกบุคคล ติเหตุกบุคคล
เรียน อาจารย์
จากกลุ่มสนทนาธรรมออนไลน์ สงสัยว่า ผู้ที่ปฏิสนธิด้วยทวิเหตุกจิต สามารถอบรมปัญญาขั้นปริยัติ และสติปัฏฐานได้หรือไม่ หรือเฉพาะติเหตุกบุคคลเท่านั้น
ขอบคุณและอนุโมทนาค่ะ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ติเหตุกบุคคล คือ ผู้ปฏิสนธิด้วยเหตุ ๓ คือ อโลภเหตุ อโทสเหตุ และ อโมหเหตุคือ ปัญญา บุคคลประเภทนี้สามารถอบรมเจริญปัญญาถึงขั้นรู้แจ้งอริยสัจจธรรมในชาตินั้นได้ ตัวอย่างของผู้ที่ปฏิสนธิประกอบด้วยเหตุ ๓ แล้วได้บรรลุธรรม คือ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระอริยสงฆ์สาวกทั้งหลาย เพราะฉะนั้น บุคคลผู้ได้บรรลุธรรม ต้องปฏิสนธิจิตประกอบด้วยเหตุ ๓ คือ อโลภะ อโทสะ อโมหะ (ปัญญา) แต่ประเด็นที่น่าพิจารณาต่อ คือ แม้จะปฏิสนธิประกอบด้วยเหตุ ๓ ก็ไม่ใช่ว่าจะต้องบรรลุธรรมเสมอไป ยกตัวอย่างเช่น ท่านพระเทวทัต ปฏิสนธิด้วยเหตุ ๓ แต่เป็นผู้ถูกลาภสักการะครอบงำ กระทำอนันตริยกรรม ไปเกิดในอเวจีมหานรก
สำหรับ ทวิเหตุกบุคคล คือ ผู้ที่ปฏิสนธิประกอบด้วยเหตุ ๒ คือ อโลภะ และ อโทสะ ไม่มีปัญญาเกิดร่วมด้วย ไม่สามารถได้ฌาน ไม่สามารถบรรลุธรรมในชาตินั้น ได้ แต่ถ้าเป็นผู้ที่เห็นประโยชน์ของพระธรรม สะสมการได้ยินได้ฟังพระธรรม สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูก ความเข้าใจถูกเห็นถูกก็เจริญขึ้นได้ อบรมเจริญสติปัฏฐานได้ สำคัญอยู่ที่ว่ามีความเข้าใจอย่างถูกต้อง แต่ไม่สามารถถึงการรู้แจ้งอริยสัจจธรรมได้ เพียงได้สะสมอุปนิสัยที่ดีเป็นที่พึ่งต่อไป
เราไม่สามารถทราบได้ว่าเราปฏิสนธิประกอบด้วยเหตุ ๒ หรือ เหตุ ๓ แต่เมื่อมีโอกาสที่จะได้ฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรม อบรมเจริญปัญญา ก็ไม่ควรจะปล่อยโอกาสนั้นให้ล่วงเลยไป ควรอย่างยิ่งที่จะสะสมปัญญาต่อไป ค่อยๆ สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกไปทีละเล็กทีละน้อย เพราะเราไม่สามารถที่จะรู้ได้เวลาของการฟังพระธรรม ในชาตินี้จะสิ้นสุดลงเมื่อใด ครับ
ขอเชิญคลิกฟังคำบรรยายของท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ได้ที่หัวข้อด้านล่างนี้ เป็นประโยชน์เกื้อกูลอย่างยิ่ง ครับ
ปฏิสนธิ-ทวิเหตุก หรือ ติเหตุก
...อนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
กราบอนุโมทนาขอบพระคุณมากค่ะ
ธัมมัสสวนสูตร
ว่าด้วยอานิสงส์แห่งการฟังธรรม ๕ ประการ
[๒๐๒] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อานิสงส์ในการฟังธรรม ๕ ประการนี้ ๕ ประการเป็นไฉน คือ
ผู้ฟังย่อมได้ฟังสิ่งที่ยังไม่เคยฟัง ๑
ย่อมเข้าใจชัดสิ่งที่ได้ฟังแล้ว ๑
ย่อมบรรเทาความสงสัยเสียได้ ๑
ย่อมทำความเห็นให้ตรง ๑
จิตของผู้ฟังย่อมเลื่อมใส ๑
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อานิสงส์ในการฟังธรรม ๕ ประการนี้แล.
เป็นความจริงแท้ค่ะ
อ่านเพิ่มติมที่
