ช่วยชีวิตสัตว์ที่ยังไม่ตาย ให้รอดพ้นจากการเป็นอาหารของสัตว์อีกจำพวกนึง แบบนี้จะเป็นการแทรกแซงวิถีชีวิตของสัตว์หรือไม่ และจะเป็นบาปหรือไม่อย่างไร
ในกุฎิที่อาตมาจำวัดอยู่ มีแมลงหรือแมงจำพวกมดหรือสัตว์ปีกแข็ง ตัวเล็กชอบมาอยู่ด้วยแต่ก็ไม่มาก มีจำพวกมดนี้ละเยอะซักหน่อย และชอบไปอยู่ในห้องน้ำ เวลาสรงน้ำมดพวกนี้จะโดนน้ำพัดไหลลงรูระบายน้ำตกไปในพื้นดิน กุฏิอาตมาเป็นแบบยกสูงแต่ไม่มาก อย่างนี้จะผิดศีลไหมถ้าบางตัวมันเกิดตายขึ้นมา แล้วจะทำอย่างไรได้บ้าง
และอีกข้อ คือเมื่อช่วงบ่ายวันนี้ตอนเข้าห้องน้ำสังเกตเห็น พวกมดมันกำลังพาอาหารเป็นสัตว์ปีกแข็งแต่คาดว่ายังไม่ตายเพราะยังมีดิ้นต่อสู้ แต่แบบอ่อนแรงมากแล้วโดนมดตัวเล็กๆ ยกลอยไป พอดีเห็นเข้าตอนแรกก็คิดว่าจะช่วยดีไหม หรือจะวางอุเบกขาดี เพราะเป็นเรื่องของสัตว์โลก
แต่สุดท้ายก็ช่วยมา แต่ก็คิดว่า ถ้ามดไม่มีอาหารแล้วมดจะทำอย่างไร มันจะตายเพราะอดหารหรือไม่ อย่างนี้จะเป็นบาปไหมผิดศีลหรือไม่ ตั้งใจบวชเดือนนึง พยายามรักษาศีล นั่งสมาธิ ให้มากที่สุด จะได้ไม่รู้สึกเป็นหนี้ญาติโยม ที่ใส่บาตรกราบไหว้ด้วยความศรัทธา
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
บาปไม่บาปสำคัญที่เจตนาเป็นสำคัญ หากไม่มีเจตนาจงใจฆ่าสัตว์ ฆ่าแมวก็ไม่บาปเพราะไม่มีเจตนาฆ่าครับ แต่หากมีเจตนาฆ่าแมวเป็นบาปครับ บาปไม่บาป สำคัญที่เจตนาเป็นสำคัญ
เป็นบาปในข้อฆ่าสัตว์ต้องพร้อมด้วยองค์ประกอบหลายอย่างคือ
๑. สัตว์มีชีวิต
๒. รู้ว่าสัตว์มีชีวิต
๓. มีจิตคิดจะฆ่า
๔. มีความพยายามในการฆ่า
๕. สัตว์ตายด้วยความพยายามนั้น
ดังนั้น จะเป็นบาปหรือไม่ คือ จะเป็นการฆ่าสัตว์ที่เป็นปาณาติบาตหรือไม่ สำคัญว่ามีเจตนาฆ่าหรือไม่ในขณะนั้นหรือเปล่า เช่น เดินเหยียบมด ขณะนั้น ไม่ได้มีเจตนาฆ่า แม้สัตว์นั้นจะตาย แต่ก็ไม่เป็นปาณาติบาต เพราะไม่มีเจตนาฆ่า ครับ
เพราะฉะนั้น ขอบเขตที่เป็นปาณาติบาต จึงอยู่ในองค์ ๕ ข้อที่กล่าวมา โดยสำคัญที่เจตนาเป็นสำคัญ ว่ามีเจตนาทุจริตไม่ดี มีเจตนาฆ่าหรือไม่ ครับ ถ้าไม่มีเจตนาฆ่า แม้สัตว์นั้นจะตายก็ไม่เป็นปาณาติบาต ครับ
เช่นเดียวกับการช่วยสัตว์ ไม่ได้มีเจตนาเบียดเบียนสัตว์ให้ไม่ได้อาหารแต่เจตนาช่วยสัตว์ในขณะนั้นก็ไม่เป็นบาปครับ
เรื่อง บาปไม่บาปสำคัญที่เจตนาเป็นสำคัญ
พระวินัยปิฎก มหาวิภังค์ ปฐมภาค เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ 103
[พระเจ้าอโศกตรัสถามข้อสงสัยในเรื่องบาป]
พระราชา ทอดพระเนตรเห็นปาฏิหาริย์นั้นแล้ว ก็ตกลงพระทัยว่า บัดนี้ พระเถระจักสามารถเพื่อจะยกย่องพระศาสนาได้ จึงตรัสถามความสงสัยของพระองค์ว่า ข้าแต่พระคุณเจ้าผู้เจริญ โยมได้ส่งอำมาตย์นายหนึ่งไปด้วยสั่งว่า เธอไปยังพระวิหารระงับอธิกรณ์แล้วนิมนต์ให้ภิกษุสงฆ์ทำอุโบสถเถิด ดังนี้ เขาไปยังพระวิหารแล้ว ได้ปลงภิกษุเสียจากชีวิตจำนวนเท่านี้รูป บาปนั้นจะมีแก่ใคร?
พระเถระ ทูลถามว่า ขอถวายพระพ! ก็พระองค์มีความคิดหรือว่าอำมาตย์นี้ จงไปยังพระวิหารแล้ว ฆ่าภิกษุทั้งหลายเสีย.
พระราชา. ไม่มี เจ้าข้า.
พระเถระ. ขอถวายพระพร ถ้าพระองค์ไม่มีความคิดเห็นปานนี้ไซร้ บาปไม่มีแด่พระองค์เลย.
[พระโมคคลีบุตรติสสเถระอ้างพระพุทธพจน์เล่าอดีตนิทาน]
ลำดับนั้น พระเถระ (ถวายวิสัชนา) ให้พระราชาทรงเข้าพระทัยเนื้อความนี้ด้วยพระสูตรนี้ว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เรากล่าวเจตนาว่าเป็นกรรม บุคคลคิดแล้ว จึงกระทำกรรมด้วยกาย วาจา ใจ ๑ ดังนี้. เพื่อแสดงเนื้อความนั้นนั่นแล พระเถระจึงนำติดติรชาดกมา ๒ (เป็นอุทาหรณ์) ดังต่อไปนี้..
ขอถวายพระพร มหาบพิตร ในอดีตกาล นกกระทาชื่อ ทีปกะเรียนถามพระดาบสว่า
ข้าแต่ท่านผู้เจริญ นกเป็นอันมาก เข้าใจว่า ญาติของพวกเราจับอยู่แล้ว จึงพากันมา นายพรานอาศัยข้าพเจ้าย่อมถูกต้องกรรม เมื่อนายพรานอาศัยข้าพเจ้าทำบาป นั้น ใจข้าพเจ้า ย่อมสงสัย ว่า (บาปนั้น จะมีแก่ข้าพเจ้า หรือหนอ?) .
พระดาบส ตอบว่า ก็ท่านมีความคิด (อย่างนี้) หรือว่า ขอนกทั้งหลายเหล่านี้มา เพราะเสียง และเพราะเห็นรูปของเราแล้วจงถูกแร้ว หรือจงถูกฆ่า
นกกระทา เรียนว่า ไม่มี ท่านผู้เจริญ
ลำดับนั้น ดาบส จึงให้นกกระทานั้นเข้าใจยินยอมว่า ถ้าท่านไม่มีความคิดไซร้ บาปก็ไม่มีแท้จริง กรรมย่อมถูกต้องบุคคลผู้คิดอยู่เท่านั้น หาถูกต้องบุคคลผู้ไม่คิดไม่
ถ้าใจของท่าน ไม่ประทุษร้าย (ในการทำความชั่ว) ไซร้ กรรมที่นายพรานอาศัยท่านกระทำ ก็ไม่ถูกต้องท่าน บาปก็ไม่ติดเปื้อนท่าน ผู้มีความขวนขวายน้อย ผู้เจริญ (คือบริสุทธิ์) .
เชิญคลิกอ่านเรื่องสมาธิได้ที่นี่ ...
ขออนุโมทนา
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก เล่ม ๓ ภาค ๑ - หน้าที่ ๒๖๗
มตกภัตตชาดก
ถ้าสัตว์ทั้งหลาย พึงรู้อย่างนี้ว่า ชาติสมภพ (การเกิด) นี้เป็นทุกข์ สัตว์ก็ไม่ควรฆ่าสัตว์ เพราะว่าผู้มีปกติฆ่าสัตว์ ย่อมเศร้าโศก
(พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก มตกภัตตชาดก)
พระวินัยปิฎก มหาวิภังค์ ทุติยภาค เล่ม ๒- หน้าที่ ๖๘๒
อนึ่ง ภิกษุใด จงใจพรากสัตว์จากชีวิต เป็นปาจิตตีย์
ที่จะมีอาบัติก็ต่อเมื่อพระคุณเจ้ามีเจตนา จงใจที่จะฆ่าสัตว์ แต่เมื่อไม่ได้มีเจตนาฆ่า ก็ย่อมไม่มีอาบัติ และการช่วยชีวิตสัตว์ ให้รอดพ้นจากการถูกฆ่าถูกเบียดเบียน ก็ย่อมเป็นสิ่งที่ควรทำ ไม่ได้มีโทษแต่อย่างใด
ศึกษาเพิ่มเติมได้ที่หัวข้อด้านล่างนี้ครับ
ภิกษุคือใคร
พระภิกษุ ต้องงดงามตามพระธรรมวินัย
ชาวบ้านไม่รู้จักพระ พระก็ไม่รู้จักพระ ถ้าไม่ได้ศึกษาพระธรรมให้เข้าใจ
คำว่า ปฏิบัติธรรม คืออะไร
...ยินดีในความดีของทุกๆ ท่านครับ...
