เพิกอิริยาบถคืออย่างไร
อิริยาบถปิดบังทุกข์ หมายถึง ขณะที่นั่ง นอน ยืน เดิน ก็เป็นเรา การรวมกันเป็นกลุ่มก้อนของรูปต่างๆ ที่ทรงอยู่ในอาการนั่งหรือนอน หรือยืน หรือเดินนั้น ชื่อว่าอิริยาบถปิดบังทุกข์ ถ้ารูปธรรมแต่ละกลุ่ม แต่ละกลาปนั้นไม่ประชุมรวมกัน ที่รูปจะปรากฏเป็นอิริยาบถต่างๆ ก็ไม่ได้ ฉะนั้น ถ้ายังไม่แยกฆนะออก คือยังไม่พิจารณาลักษณะของรูปแต่ละอย่างซึ่งเกิดขึ้นแล้วดับ ก็ไม่มีทางที่รู้ว่า สิ่งที่เกิดขึ้นแล้วดับนั่นเอง เป็นทุกข์เพราะไม่เที่ยงและไม่ใช่ตัวตน
ตามปกติเราก็รู้ว่าเรานั่ง นอน ยืน เดิน นั่นแสดงให้เห็นว่า มีการยึดถือว่ายังเป็นเราที่มีตัวตนที่นั่ง นอน ยืน เดิน แต่จริงๆ แล้ว จะมีนั่ง นอน เดินได้ก็ต้องมีการประชุมของรูปต่างๆ จึงจะมีการนั่ง นอน ..เดิน แต่เราไม่รู้ลักษณะของสภาพธัมมะที่เกิดทีละอย่างกับเรา จึงยึดถือว่ามีนั่ง นอน..เดิน
ดังนั้น การเพิกอิริยาบถคือการที่สติระลึกสภาพธัมมะทีละอย่าง เช่น ขณะที่เห็นสติก็ระลึกสภาพธัมมะที่เห็นว่าเป็นธัมมะ ขณะนั้นสติรู้แค่เห็นเท่านั้น ไม่มีท่านั่ง นอน..เดิน เลย ขณะที่เรานั่งเก้าอี้ เราก็สำคัญว่ามีการนั่ง แต่ขณะที่นั่ง มีสภาพธัมมะอะไรที่มีจริง เช่น แข็ง ขณะที่สติระลึกที่แข็ง ขณะนั้นก็รู้ที่แข็งเท่านั้น ไม่มีท่านั่งอะไรเลย จึงเรียกว่า เพิกอิริยาบถ ครับ
อิริยาบถปิดบังทุกข์ ทุกข์ในที่นี้หมายถึงทุกขลักษณะ ไม่ใช่ทุกขเวทนาตามที่บางท่านเข้าใจ เพราะการรู้แจ้งอริยสัจจธรรม ต้องเป็นการประจักษ์ไตรลักษณะของสภาพธรรมทุกอย่างไม่เว้นเลย แม้ทุกขเวทนาก็มีทุกขลักษณะ เพราะไม่เที่ยงค่ะ
