อจินไตยสามารถเข้าใจได้ด้วยการบรรลุธรรมขั้นสูง

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

แม้พระสาวก ก็ไม่สามารถรู้เรื่องอจินไตยได้ครบถ้วน แม้ท่านพระสารีบุตร จะรู้พุทธวิสัยก็ไม่ได้ ดังนั้นผู้มีปัญญาก็คิดเท่าที่คิดได้ แต่รู้ตัวเองตามความเป็นจริงว่าสิ่งใดเหลือวิสัย ท่านก็ไม่คิดให้เกินวิสัย เพราะรู้จักตนเองตามความเป็นจริง ครับ

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อจินไตย ๔ อย่างนี้ ไม่ควรคิด ผู้ที่คิดก็จะพึงมีส่วนแห่งความเป็นบ้า ได้รับความลำบากเปล่า

อจินไตย ๔ คืออะไรบ้าง คือ

พุทธวิสัยแห่งพระพุทธทั้งหลาย เป็นอจินไตยไม่ควรคิด ๑

ฌานวิสัยแห่งผู้ได้ฌาน เป็นอจินไตยไม่ควรคิด ๑

วิบากแห่งกรรม เป็นอจินไตยไม่ควรคิด ๑

โลกจินดา (ความคิดในเรื่องของโลก) เป็นอจินไตยไม่ควรคิด ๑

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย นี้แล อจินไตย ๔ ไม่ควรคิด

พุทธวิสัย เป็นการคิดหาโดยไม่ทราบเหตุที่มา แท้จริงของการเป็นพระพุทธเจ้า หรือ อานุภาพ พุทธคุณ มี สัพพัญญุตญาณ เป็นต้น

ฌานวิสัย เป็นการคิดหาโดยไม่ทราบเหตุที่มาแท้จริงของฌาน ในวิสัยของผู้อบรม ความสงบจิต จนถึง รูปฌาน อรูปฌาน อภิญญาจิต แสดงอิทธิฤทธิ์ได้ หรือ มีจิตระดับสูงกว่าขั้นกาม ที่ไม่รู้กามารมณ์ คือ รูป รส กลิ่น เสียง โผฏฐัพพะ เป็นต้น

กรรมวิบาก คือ ความคิดเรื่องของวิบากของกรรม มีกรรมที่จะให้ผลในปัจจุบัน เป็นต้น เช่น การคิด เรื่องคนนั้นที่ได้รับผลกรรมนั้นเพราะทำอย่างนั้นด้วยวิสัยตน

โลกจินตา คือ ความคิดเรื่องโลก ได้แก่ ใครเป็นคนสร้างดวงจันทร์ ดวงอาทิตย์ แผ่นดินเป็นต้น เพราะ แม้คิดด้วยวิสัยตนก็ไม่ได้คำตอบ

ซึ่งพระพุทธเจ้า ทรงแสดง สิ่งที่ควรคิด พิจารณา คือ การศึกษาความจริงของสภาพธรรมที่มีในขณะนี้ ว่าคืออะไร นั่นคือ เป็นธรรมไม่ใช่เรา พระพุทธองค์ทรงแสดงว่า หากจะคิด เรื่องที่ไม่สามารถจะรู้ได้ ก็ไม่ประกอบด้วยประโยชน์ มีแต่จะเพิ่มโทษ คือ ความลังเลสงสัย เพราะไม่สามารถรู้ได้ กิเลสก็เพิ่มขึ้น จึงไม่ควรคิด แต่ควรคิดเรื่องทีเ่ป็นประโยชน์ คือ การศึกษา ฟังพระธรรม ในเรื่องของสภาพธรรม เพื่ออบรมปัญญา เพื่อรู้ความจริงของสภาพธรรมในขณะนี้ การคิดในเรื่องนี้ ย่อมทำให้ปัญญาเจริญ และละความไม่รู้ ก็เป็นสิ่งที่เป็นประโยชน์ เพราะเป็นไปเพื่อเบื่อหน่าย คลายกำหนัดจากกิเลสครับ

ขออนุโมทนา

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค เล่ม ๕ ภาค ๒-หน้าที่ 463

จินตสูตร

....เพราะฉะนั้นแหละ เธอทั้งหลายจงอย่าคิดเรื่องโลกว่า โลกเที่ยง โลกไม่เที่ยง โลกมีที่สุด โลกไม่มีที่สุด ชีพก็อันนั้น สรีระก็อันนั้น ชีพเป็นอื่น สรีระก็เป็นอื่น สัตว์เบื้องหน้าแต่ตายแล้วย่อมเป็นอีก สัตว์เบื้องหน้าแต่ตายแล้วย่อมไม่เป็นอีก สัตว์เบื้องหน้าแต่ตายแล้ว ย่อมเป็นอีกก็มี ย่อมไม่เป็นอีกก็มี สัตว์เบื้องหน้าแต่ตายแล้วย่อมเป็นอีกก็หามิได้ ย่อมไม่เป็นอีก ก็หามิได้ ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะความคิดนั้นไม่ประกอบด้วยประโยชน์ ไม่ใช่พรหมจรรย์เบื้องต้น ย่อมไม่เป็นไปเพื่อความหน่าย ความคลายกำหนัด ความดับ ความสงบ ความรู้ยิ่ง ความตรัสรู้ เพื่อนิพพาน.

[๑๗๒๗] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็เมื่อเธอทั้งหลายจะคิด พึงคิดว่า นี้ทุกข์ ฯลฯ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะความคิดนั้นประกอบด้วยประโยชน์ เป็นพรหมจรรย์เบื้องต้น ย่อมเป็นไปเพื่อความหน่าย... เพื่อนิพพาน ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เพราะฉะนั้นแหละ เธอทั้งหลายพึงกระทำความเพียรเพื่อรู้ตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ ฯลฯ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงพระธรรม เพื่อให้ผู้ฟังได้พิจารณาไตร่ตรอง เป็นความเข้าใจของผู้ฟังเอง ขอเพียงเป็นผู้เห็นประโยชน์ของการเข้าใจธรรม ซึ่งก็หมายถึงสิ่งที่มีจริงอยู่ในขณะนี้ ซึ่งไม่เคยรู้มาก่อนเลยว่า เป็นธรรม เพราะในการฟังการศึกษาพระธรรม นั้น เป็นการศึกษาเพื่อให้เข้าใจสิ่งที่มีจริงที่กำลังมีในขณะนี้จริงๆ ซึ่งตัวสภาพธรรมจริงๆ นั้น มีลักษณะเฉพาะของตนๆ มีจริงในชีวิตประจำวันโดยไม่ต้องไปแสวงหาที่ไหนเลย และสามารถที่จะเข้าใจตามความเป็นจริงได้ สิ่งสำคัญ คือ การฟังพระธรรมให้เข้าใจ เป็นปัญญาของตนเอง สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกไปตามลำดับ นี้แหละคือสิ่งที่เป็นประโยชน์ แทนที่จะไปคิดถึงเรื่องอื่น ก็คิดถึงพระธรรมที่ได้ยินได้ฟัง ครับ

...ยินดีในความดีของทุกๆ ท่านครับ...

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ

ขออนุโมทนาครับ