กิเลสมีการสะสมแบบไม่ลดเลยไหมครับ
เช่นบุคคลหนึ่งมีความเศร้า ระดับที่ 1 คือเป็นคนเศร้ายาก มีจิตที่เข้มแข็ง ชาติต่อมา สะสมกิเลสจน ความเศร้ากลายเป็นระดับที่สูงขึ้น จึงกลายเป็นคนเศร้าง่ายมากๆ จิตอ่อน
สอบถามว่า กิเลสของบุคคลนี้จะสามารถลดลง จนความเศร้ากลับมาเป็นระดับที่ 1 คือเป็นผู้ที่มีจิตเข้มแข็งได้หรือไม่ครับ
ที่ใช้คำว่า ระดับ เพื่อให้เห็นภาพที่ชัดเจนครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
พระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง เป็นเรื่องที่ละเอียด ลึกซึ้งอย่างยิ่ง ที่สำคัญ คือ ไม่พ้นไปจากสภาพธรรมที่มีจริงในชีวิตประจำวัน เลย ทุกขณะของชีวิตเป็นธรรมทั้งหมด รวมถึงขณะที่กิเลสเกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน ด้วย กิเลส เป็นเครื่องเศร้าหมองของจิต เมื่อกิเลสเกิดขึ้นย่อมทำให้จิตเศร้าหมอง กิเลส มี โลภะ โทสะ โมหะ เป็นต้น เมื่อกิเลสยังไม่ถูกดับ เวลาที่มีเหตุปัจจัยของกิเลสประเภทใด กิเลสประเภทนั้นๆ ก็เกิด โดยที่บุคคลนั้นไม่สามารถจะรู้ล่วงหน้าได้ ว่า วันไหนกิเลสระดับใดจะเกิด เพราะเหตุว่าเป็นธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัยไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครทั้งสิ้น
ดังนั้น จุดประสงค์ของการฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรม ก็เพื่อความเข้าใจถูกเห็นถูก ขัดเกลาละคลายความไม่รู้และกิเลสทั้งหลาย ซึ่งไม่ใช่ด้วยความหวังความต้องการ หรือ ด้วยความเป็นตัวตนที่ไปทำสิ่งหนึ่งสิ่งใด แต่เป็นกิจหน้าที่ของปัญญาความเข้าใจถูกเห็นถูก จึงต้องฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรมสะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกต่อไป โรคทางใจ รักษาได้ด้วยความเข้าใจพระธรรม เท่านั้น ครับ
...ยินดีในความดีของทุกๆ ท่านครับ...