อนาปัตติวาร

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธ้เจ้าพระองค์นั้น

อนาปัตติวาระ หมายความว่า กล่าวถึงในส่วนที่ไม่ทำให้ภิกษุต้องอาบัติ หรือ การกระทำอย่างนั้นๆ ไม่เป็นอาบัติ คือ ไม่ผิดพระวินัยของพระภิกษุ ยกตัวอย่างเช่น

เมื่อภิกษุ รับเองก็ดี ให้ผู้อื่นรับ ก็ดี ซึ่งทองเงิน หรือ ยินดีในทองเงิน ที่ผู้อื่นเก็บไว้ให้เพื่อตน อย่างนี้ ต้องอาบัติ คือ เป็นการล่วงพระวินัย ในสิกขาบทที่ ๘ แห่งโกสิยวรรค นิสสัคคิยปาจิตตีย์ ซึ่งจะต้องสละเงินทองนั้น ในท่ามกลางสงฆ์ จึงจะแสดงอาบัติและพ้นจากอาบัตินั้นๆ ได้

แต่ถ้าเงินทองนั้น ตกอยู่ในบริเวณวัด หรือ ตกอยู่ในที่อยู่ของตน แล้วภิกษุ เก็บเอง หรือ ให้ผู้อื่นเก็บไว้ ด้วยตั้งใจว่า ถ้าสิ่งของนี้เป็นของผู้ใด ผู้นั้นก็จะนำไป อย่างนี้ไม่ต้องอาบัติ ภิกษุผู้วิกลจริต ก็ไม่ต้องอาบัติ รวมไปถึง ภิกษุผู้เป็นต้นบัญญัติ (อาทิกัมมิกะ) คือ ผู้ที่กระทำครั้งแรก จนเป็นเหตุให้มีการบัญญัติเป็นสิกขาบท ภิกษุนี้ ก็ไม่ต้องอาบัติ ทั้งหมดทั้งปวง ก็แสดงอยู่ในส่วนของ "อนาปัตติวาระ" นั่นเอง

ตามข้อความในพระวินัยปิฎก มหาวิภังค์ ปฐมภาค-ทุติยภาค เล่ม ๑ ภาค ๓ - หน้าที่ ๙๔๔ ดังนี้

[๑๐๘] ทองเงินตกอยู่ภายในวัดก็ดี ภายในที่อยู่ก็ดี ภิกษุหยิบยกเองก็ดี ใช้ให้หยิบยกก็ดี แล้วเก็บไว้ด้วยตั้งใจว่า เป็นของผู้ใด ผู้นั้นจักนำไปดังนี้ ๑ ภิกษุวิกลจริต ๑ ภิกษุอาทิกัมมิกะ ๑ ไม่ต้องอาบัติแล.

...ยินดีในความดีของทุกๆ ท่านครับ...

ขออนุโมทนาครับ

กราบ อนุโมทนาค่ะ