เข้าใจสภาพธรรมตามความเป็นจริง

คำว่า สภาวธรรมหรือสภาพธรรม เป็นชื่อของปรมัตถธรรม ๔ ได้แก่ จิต เจตสิก รูปนิพพาน ซึ่งจะกล่าวโดยนัยของ ขันธ์ ธาตุ อายตนะ อินทรีย์ สัจจะ เป็นต้น จะกล่าวนัยไหนก็ได้ ผู้ที่เข้าใจความจริง คือ รู้ตามเป็นจริง ตั้งแต่ขั้นศึกษา และค่อยๆ รู้จนถึงขั้นประจักษ์แจ้งด้วย ปัญญาตามลำดับขั้น

ขอเชิญคลิกอ่านข้อความโดยตรงจากพระไตรปิฎกที่นี่ครับ

ตรัสรู้อนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณ [สัมโพธสูตร]

เข้าใจสภาพธรรม ตามความเป็นจริง หมายความว่าอย่างไรครับ

แสดงว่าต้องมีเข้าใจสภาพธัมมะที่ไม่เป็นตามความเป็นจริง เข้าใจอย่างไรหละที่ไม่เป็นจริง ขณะนี้เห็น มีสิ่งที่เห็น แล้วเห็นเป็นอะไรครับ ก็เป็นสัตว์ บุคคล แต่ตามความเป็นจริงแสดงว่าเป็นธัมมะไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตน ดังนั้น เห็นด้วยการยึดถือว่ามีสัตว์ บุคคล ตัวตนจริงๆ จึงชื่อว่าไม่เห็นธัมมะตามความเป็นจริงอย่างไรชื่อว่าเห็นธัมมะตามความเป็นจริง ขณะที่เห็นมีสิ่งที่เห็น จากการศึกษานั้น จะต้องเห็นเป็นสีก่อน จิตต่อมาจึงคิดนึกในสิ่งที่เห็น (สี) ว่าเป็นคนนั้นคนนี้ สิ่งนั้นสิ่งนี้ครับ ดังนั้น ถ้าปัญญาเห็นเป็นเพียงสี และรู้ว่าเป็นธัมมะไม่ใช่เรา นี่จึงเรียกว่าเห็นตามความเป็นจริง นี่ยกตัวอย่างเพียงทางทวาร ตา ครับ

การเห็นธัมมะตามความเป็นจริงก็มีหลายระดับ ตามระดับของปัญญาครับ ดังนั้นคำว่าเห็น จึงเป็นชื่อของปัญญาครับ

ขันติ เมตตา

ขออนุโมทนาครับ

ยินดีในกุศลจิตค่ะ