ไม่ว่าอะไรที่ลึก ไม่เท่ากับความลึกซึ้งของธรรม

* ธัมมะคือสิ่งที่มีจริง ซึ่งไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตนใดๆ นั้น เป็นสภาพที่ละเอียด ลึกซึ้ง เห็นตามความจริงได้ยากยิ่ง

* แม้ธัมมะที่เกิดปรากฏกับจิตในขณะนี้ ก็ไม่ได้เข้าใจถูกต้องตามสภาพธัมมะนั้นเลย เพราะสะสมความไม่รู้มาแสนนาน

* พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้คือประจักษ์สภาพธรรมที่ลึกซึ้งทุกอย่าง ตามความเป็นจริง แล้วจึงทรงแสดงคำสอนที่ทำให้สาวก (ผู้ฟัง) สามารถที่จะเข้าใจตามในความเป็นธัมมะได้ตามกำลังปัญญาของแต่ละบุคคล และพระสาวกที่ได้รู้แจ้งธัมมะตามพระองค์แล้ว ก็อนุเคราะห์แสดงพระธรรมสืบต่อมา เพื่อประโยชน์แก่ผู้ฟังรุ่นหลังๆ ให้ได้เข้าใจตามด้วย

* ถ้าไม่มีการตรัสรู้และการแสดงธรรมของพระองค์แล้ว ก็จะไม่มีพุทธบริษัทที่จะเข้าใจธัมมะได้เองเลย

* ดังนั้น ธัมมะละเอียดลึกซึ้งที่สุด ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงมีพระมหากรุณาคุณ จำแนก แสดง เปิดเผย กระทำให้ตื้น เพื่อให้พุทธบริษัท สามารถที่จะพอเข้าใจตามได้

โดย อ.อรรณพ หอมจันทร์

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... คติธรรม