ผู้ถูกครอบงำด้วยกิเลสที่มีกำลัง ย่อมไม่งอกงามในธรรม

* กิเลส คือสภาพที่ทำให้จิตเศร้าหมองเป็นอกุศล เช่น โลภะ โทสะ โมหะ

* เมื่อกิเลสเหล่านี้สะสมเพิ่มขึ้น จนมีกำลัง ก็จะปรากฏอาการออกมาอย่างเห็นได้ชัด (เป็นอุปกิเลส คือกิเลสที่มีกำลัง) เช่น ความโกรธ ความลบหลู่ ความหนักในลาภสักการะ

* เช่น ผู้ที่หนักในความโกรธ คือมักโกรธบ่อยๆ และมีกำลังมาก ย่อมถือความโกรธ เป็นสำคัญ (คือพอใจที่จะต้องโกรธ) และไม่เห็นความสำคัญของพระธรรมเลย (เพราะไม่ฟังพระธรรม) หรือแม้ว่าจะเป็นผู้ที่ฟังพระธรรมและเห็นประโยชน์ของพระธรรมบ้างแล้ว แต่ในขณะที่มีปัจจัยให้ความโกรธเกิดขึ้น ขณะนั้นก็จะไม่เห็นความสำคัญของพระธรรมชั่วขณะ

* ถ้ามีกิเลสที่มีกำลัง เช่น หนักในความโกรธ ในความลบหลู่ ในลาภสักการะ ก็ย่อมไม่งอกงามในพระสัทธรรม (คือธรรมที่สงบ) ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง เพราะถูกครอบงำด้วยกิเลสที่มีกำลังเหล่านี้

* ส่วนผู้หนักในพระสัทธรรมอยู่แล้ว (คือพระอริยบุคคล) และผู้กำลังเป็นผู้หนักในพระสัทธรรม (คือปุถุชนที่ฟังพระธรรม อบรมปัญญา) เป็นผู้งอกงามในพระสัทธรรม เพราะมีปัญญาเข้าใจธรรมตามความเป็นจริง เจริญขึ้นๆ

โดย อ.อรรณพ หอมจันทร์

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... คติธรรม