ขาดไม่ได้ทั้งสองอย่าง

หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๙๗]

ขาดไม่ได้ทั้งสองอย่าง

ที่จริงคำถามเรื่องจุดประสงค์ของการฟัง (พระธรรม) เพื่อที่จะเป็นคนดีหรือเพื่อที่จะเข้าใจธรรม (สิ่งที่มีจริง) ? ก็เพื่อที่จะให้ไม่ขาดอย่างหนึ่งอย่างใด เพราะว่า บางคนก็ลืม ใช่ไหม? อยากจะเข้าใจธรรม แต่ลืมเป็นคนดีแล้วก็ไม่เห็นโทษด้วยว่าถ้าขณะใดอกุศลจิตเกิดบ่อยๆ ซ้ำๆ ขณะนั้นไม่ได้เข้าใจธรรมเลย แล้วหวังแต่เพียงว่าฟังแล้วก็จะได้เข้าใจธรรมแล้วก็จะได้อบรมเจริญมรรคมีองค์ ๘ จะได้ถึงโลกุตตรมรรค (กุศลในระดับที่ดับกิเลสได้) เป็นสิ่งที่เป็นไปไม่ได้เลย เพราะว่า ทุกคนทราบว่าสะสมอกุศลมามากกว่ากุศลมากมาย เพราะฉะนั้น การที่จะเป็นคนดี ไม่ง่าย หรือแม้แต่เพียงการอยากรู้แจ้งอริยสัจจธรรม (สิ่งที่มีจริงที่ทำให้บุคคลผู้รู้แจ้งถึงความเป็นพระอริยะ ความจริงของพระอริยะ ความจริงซึ่งไม่เปลี่ยนแปลงเป็นอย่างอื่น) ก็ด้วยโลภะ เพราะว่า ไม่ได้เห็นคุณของความดีว่าขณะใดที่ความดีเกิดขณะนั้นอกุศลเกิดไม่ได้ เพราะฉะนั้น เคยสะสมอกุศลมามาก แล้วก็จะรู้แจ้งอริยสัจจธรรมหรือจะเข้าใจธรรมโดยง่าย เป็นสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ แต่ถ้ารู้ว่าสะสมอกุศลมามากและการที่จะเข้าใจธรรมได้ก็ต้องขณะที่อกุศลจิตไม่เกิด จึงเป็นผู้ที่เห็นคุณของความดีคือประโยชน์ของคุณความดีทุกประการ ไม่รั้งรอไม่รีรอ เพราะรู้ว่าเป็นหนทางที่จะทำให้เข้าใจธรรมด้วย ไม่ใช่เพียงแต่ว่าถึงเวลาก็ฟังธรรมหวังว่าจะฟังธรรมเข้าใจ แต่ตลอดทั้งวันนั้นก็ไม่ได้มีเมตตา (ความเป็นมิตรเป็นเพื่อนหวังดี) เพิ่มขึ้นหรือว่าไม่ได้มีการช่วยเหลือสงเคราะห์คนอื่นแม้เพียงเล็กๆ น้อยๆ ก็ไม่เคยทำแล้วก็ไม่ทำต่อไปเพราะว่าสะสมมาที่จะไม่ทำอย่างนั้นก็ไม่ทำอย่างนั้นไปอีก เพื่อไม่ประมาทที่กล่าวถึงทั้งสองอย่างให้คิด ว่า จะเป็นคนดีหรือว่าจะเข้าใจธรรม ซึ่งขาดไม่ได้ทั้งสองอย่าง ต้องอาศัยกันและกัน

กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย