เมื่อความชั่วเกิดขึ้น ก็ทำสิ่งที่ดีใดๆ ไม่ได้เลย

หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๑๑๔]

เมื่อความชั่วเกิดขึ้น ก็ทำสิ่งที่ดีใดๆ ไม่ได้เลย

เวลาโทสะเกิด เป็นอย่างไร ใจไม่สบาย แล้วก็คิดอย่างไร แล้วพูดอย่างไร พูดดีหรือเปล่า? แล้วทำอย่างไร เวลาโทสะเกิด ทำสิ่งที่ดีหรือเปล่า ช่วยเหลือเอื้อเฟื้อ หรือว่าทำอะไรเวลาที่โทสะเกิด? (ก็คงทำสิ่งที่ไม่ดี) เพราะฉะนั้น ก็ย่อมเห็นโทษของโทสะได้ โดยการที่เข้าใจสภาพที่กำลังเป็นอย่างนั้นในขณะนั้น ด้วยตัวเอง เวลาโทสะเกิด ใครเดือดร้อน? (ตัวเราเองเดือดร้อน) คนอื่นเดือดร้อนด้วยหรือเปล่า? ถ้าคนอื่นเขาไม่มีโทสะ แต่เรามีโทสะ ใครเดือดร้อน? (เราก็เดือดร้อน) คนที่มีโทสะเดือดร้อน คนที่ไม่มีโทสะไม่เดือดร้อนเลย และเมื่อมีความเดือดร้อนแล้ว ใจร้อนมากเพิ่มขึ้น เป็นเหตุให้กระทำสิ่งที่ไม่สมควร ผิดปกติทางกาย ทางวาจา นำความทุกข์ความเดือดร้อนมาให้คนอื่นด้วย เป็นโทษหรือยัง (เป็นโทษ) และถ้าไม่มีโลภะ โทสะจะเกิดได้ไหม (ไม่ได้) และถ้าไม่มีโมหะ โลภะ โทสะ จะเกิดได้ไหม (ไม่ได้) เพราะฉะนั้น ทั้งหมดก็มาจากความไม่รู้ คือ โมหะ

กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย