เมตตาสบายที่สุด

หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๒๑๑]

เมตตา สบายที่สุด

ถ้าเป็นมิตรกัน จะไม่มีหวังร้ายต่อกันเลย ถ้าโกรธเมื่อไหร่ ไม่ใช่มิตรเมื่อนั้น ถ้าหวังร้ายแม้เพียงเล็กน้อยก็ไม่ใช่มิตรเมื่อนั้น เพราะฉะนั้น ธรรม เป็นธรรมที่ละเอียดจริงๆ แม้แต่มิตรคือความเป็นเพื่อน ถ้าแข่งดีเมื่อไหร่ไม่ใช่มิตรเมื่อนั้น ถ้าริษยาเมื่อไหร่ก็ไม่ใช่มิตรเมื่อนั้น ถ้าต้องการชนะเมื่อไหร่ ก็ไม่ใช่มิตรเมื่อนั้น เพราะฉะนั้น แม้แต่คำว่ามิตร คือ ความหวังดีพร้อมที่จะเกื้อกูล

ชีวิตของแต่ละคน อะไรนำไป ปกติ โลภะและความไม่รู้นำไปในกิจทั้งปวง เมื่อไหร่ที่ปัญญาเกิดขึ้น ปัญญานำไปในกิจทั้งปวง ไม่ว่าจะพูด จะทำ จะคิด แม้เสียงด้วยความหวังดีก็ต้องต่าง เพราะว่ามาจากใจที่หวังดี ใช่ไหม? เพราะฉะนั้น บางคนก็คุ้นเคยกับการใช้เสียงแข็งกับคนที่อยู่ใต้บังคับบัญชา คนในบ้าน ดุ ดุ ไม่ใช่ว่าหมายความว่าธรรมดาด้วย ก็คงจะดุดันหรือว่าตะคอกหรืออะไรก็แล้วแต่ ก็มีตั้งหลายเสียง แล้วเป็นประโยชน์อะไร ขณะนั้นก็ทำร้ายตัวเองแล้ว แล้วยังทำร้ายคนฟังด้วย ไม่ใช่มิตรแน่ เพราะฉะนั้น มิตรต้องเป็นใจที่เป็นมิตรที่หวังดีจริงๆ พร้อมที่จะเกื้อกูล เพราะฉะนั้น รู้ได้เลยใครเป็นมิตรเมื่อไหร่กับใคร

เด็ก ต้องการมิตรไหม? (ต้องการ) ผู้ใหญ่ต้องการมิตรไหม? (ต้องการ) ใครๆ ก็ต้องการมิตรไหม? (ต้องการ) คนเลวต้องการมิตรไหม (คนเลวก็ต้องการมิตร) แล้วเราจะจำกัดไหมว่าเป็นมิตรแต่เฉพาะคนดี คนเลวไม่ต้องไปเป็นมิตรด้วย ข้อความในพระไตรปิฎกสอดคล้องกัน แต่ต้องเข้าใจ “ไม่คบคนพาล” แต่ไม่ได้หมายความว่าไม่เมตตาเขา ไม่เมตตาเขามีประโยชน์อะไร ใจขณะนั้นเดือดร้อนแล้ว เขาก็เดือดร้อน คนพาลน่าสงสารไหม (น่าสงสารที่เต็มไปด้วยกิเลสอกุศลและก็ไม่รู้อะไรเลย) เพราะฉะนั้น เมตตามีประมาณไหม? ธรรมที่ไม่มีโทษทั้งหลาย ไม่มีประมาณ ไม่ใช่ว่าเมตตาเฉพาะคน เฉพาะครอบครัววงศาคณาญาติมิตรสหายหรือคนดี แต่พระผู้มีพระภาค ตรัสว่าไม่มีประมาณ ยิ่งเมตตาเท่าไหร่ยิ่งดีเท่านั้น คนอื่นจะไม่ได้รับภัยจากเราเลย เป็นสุขไหมสำหรับเขา แล้วเราเองขณะที่เมตตา สบายที่สุด ไม่เดือดร้อนเลย

กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย