เป็นไปตามจิต
หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๒๑๙]
เป็นไปตามจิต
ทุกวันนี้ แต่ละคน เป็นไปตามอำนาจของจิตหรือเปล่า? (เป็นไปตามอำนาจของจิต) ถ้าจิตดี กายวาจาเป็นอย่างไร? ไม่เบียดเบียนใครเลย มีความเมตตา กว้าง แล้วก็ไม่เลือกกาล ไม่เลือกบุคคลด้วย หวังดีกับทุกคน ไม่มีศัตรูเลย นี่ก็คือ ถ้าศึกษาธรรม ก็จะรู้ว่า ไม่มีเรา แต่ว่ามีสิ่งที่มีจริงๆ แต่ละหนึ่ง เพื่อที่จะได้ละการที่ไม่เคยรู้ความจริงหลงยึดถือว่าเป็นเราตั้งแต่เกิดจนตาย แต่ตายแล้วก็ไปไหนก็ไม่รู้ แล้วที่เกิดมานี้เกิดมาจากชาติก่อนเป็นใครก็ไม่รู้อีกเหมือนกัน เพราะฉะนั้น ก็รู้ (สิ่งที่มีจริงในขณะนี้) ดีกว่าไหม?
จิตเห็นเกิดขึ้น แล้วไม่ให้คิดถึงสิ่งที่กำลังปรากฏทางตาได้ไหม? แค่นี้ก็รู้แล้วว่าแม้แต่คิดก็เป็นจิตที่เกิดสืบต่อ เพราะฉะนั้น ก็ไม่มีใครที่จะมีอำนาจ นอกจากสภาพธรรมแต่ละอย่างซึ่งทำให้แต่ละสิ่งเป็นไปได้
จิต ของเราหรือเปล่า? ไม่ใช่, แล้วจิตนี้ ดีไหม? เอาล่ะ จิตไม่ใช่ของเรา แล้วจิต ทุกวันนี้ ดีไหม ร้ายไหม? เลวไหม? ขนาดไหน? ใครรู้ดี? แต่ละคนก็มีจิตแต่ละหนึ่ง แล้วจะไปรู้จิตของคนอื่นได้อย่างไร? เพราะฉะนั้น พระธรรมก็เหมือนแสงสว่าง ทั้งๆ ที่จิตเป็นธาตุ (ทรงไว้ซึ่งลักษณะของตน) เป็นธรรม (สิ่งที่มีจริง) ไม่ใช่ของใคร แต่ก็สะสมความไม่รู้และดีชั่วมา ถ้าไม่ปรากฏ จะไม่รู้เลย ดูเหมือนคนดีมากๆ แต่ว่าดีแค่ไหน? ถ้าตราบใดที่เหมือนดีมาก แต่ว่ายังไม่เข้าใจถูกต้องตามความเป็นจริง สิ่งที่ดีที่ว่ามากก็ไม่บริสุทธิ์ เพราะเหตุว่า ยังไม่รู้ความจริงว่าไม่ใช่เราเลย จิตแต่ละหนึ่งของแต่ละคนในขณะนี้เป็นจิตจริงๆ เกิดขึ้นเป็นไปตามการสะสม ไม่ว่าจะมีโลภะ โทสะ ชอบไม่ชอบในสิ่งใด บังคับบัญชาไม่ได้เลยทั้งสิ้น เพื่อที่จะคลายการยึดถือว่าจิตนี้แหละเป็นเราหรือว่าจิตนี้แหละของเรา แต่ความจริงจิตก็คือชั่วขณะซึ่งมีปัจจัยเกิดขึ้นเป็นใหญ่เป็นประธานในการที่รู้สิ่งที่กำลังปรากฏแล้วดับ แล้วไม่กลับมาอีกเลย นี่คือความจริงซึ่งควรรู้ยิ่ง เพื่อที่จะได้ละคลายการยึดถือสภาพธรรมซึ่งสะสมความไม่รู้มามากเพราะฉะนั้น จิตนี้แหละ ไม่รู้มานานแสนนาน ไม่ใช่จิตใคร จิตนี้แหละ ไม่รู้มานานแสนนานแล้วก็กำลังเริ่มฟังให้เข้าใจความจริง เพื่อจิตนี้จะได้สะสมความเข้าใจถูกแล้วก็ไม่ใช่ของใคร แต่ก็ ก็ต้องเป็นจิตที่เกิดดับสืบต่อ
กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง
อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย
