ไม่เห็นโทษของอกุศล ก็ไม่คิดที่จะละอกุศล

หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๒๓๔]

ไม่เห็นโทษของอกุศล ก็ไม่คิดที่จะละอกุศล

ถ้าเป็นคนที่ไม่รู้จักอกุศล ไม่เห็นโทษของอกุศล ก็ไม่คิดที่จะละอกุศลและก็ไม่มีหนทางที่จะรู้ด้วยว่าจะละอย่างไร แต่ว่าถ้าเป็นผู้ที่เห็นโทษจริงๆ แล้วรู้ว่าธรรมที่สามารถที่จะขจัดอกุศลออกไปได้นั้น มี เมื่อได้มีความเข้าใจพระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง เพราะว่า ก่อนฟัง ได้ยินแต่คำว่าปัญญา ใช่ไหม? ชอบกันทุกคนเลย ตรงกันข้ามกับอวิชชา ไม่รู้หรือโมหะ แต่รู้ไหมว่าคืออะไร? ชอบทั้งๆ ที่ไม่รู้

แต่ว่า ถ้าศึกษาแล้ว สามารถที่จะรู้ได้ว่า แม้แต่คำว่าปัญญา หมายความถึงสิ่งที่มีจริงๆ ที่สามารถจะเข้าใจถูกเห็นถูกในลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏในขั้นแม้ความเข้าใจถูกจากการฟังซึ่งจะค่อยๆ สะสมจนกระทั่งมีกำลังเพิ่มขึ้น สามารถที่จะเริ่มเข้าใจสิ่งที่กำลังปรากฏตรงตามที่ได้ฟัง จนกระทั่งสามารถที่จะคุ้นเคยเข้าใจ แล้วก็ละคลายการยึดถือสภาพธรรมด้วยความไม่รู้ว่าเป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใดที่เที่ยง แม้ว่าพระผู้มีพระภาคจะตรัสว่าธรรมทั้งหลาย เป็นอนัตตา ถ้าไม่ศึกษา ก็ไม่รู้ว่าธรรมคืออะไร

คำว่าอนัตตา ได้ยินบ่อยๆ ไม่ใช่ตัวตน ตัวตนคืออัตตา เพราะฉะนั้น อนัตตาก็ตรงกันข้าม (กับอัตตา) เมื่อไม่ใช่ตัวตนแล้วเป็นอะไร? ก็เป็นสิ่งหนึ่งซึ่งกำลังมีในขณะนี้เดี๋ยวนี้เกิดเป็นอย่างนี้ปรากฏว่าเป็นอย่างนี้แต่ละหนึ่งซึ่งใครจะรู้ เพราะเหตุว่าถ้าไม่มีการฟังพระธรรม ไม่มีการรู้ว่านี่แหละคือสิ่งที่เกิดขึ้นมีจริงๆ ภาษาบาลีใช้คำว่า ธมฺม (ธรรม) แล้วก็เป็นอนัตตา เพราะเหตุว่าไม่ใช่ของใครเลย เพราะอะไร? เพราะว่า เพียงมีปัจจัยเกิดขึ้นแล้วก็ดับไปแล้วไม่กลับมาอีก จะเป็นใครหรือว่าจะเป็นของใครได้อย่างไร?

เพราะฉะนั้น ถ้ามีความเข้าใจทีละคำแต่ละคำซึ่งเป็นคำจริง ก็จะทำให้สามารถค่อยๆ ละคลายความไม่รู้และความติดข้อง แล้วก็รู้ว่าทั้งหมดเพราะได้ฟังพระธรรมจากพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งบุคคลอื่นไม่สามารถที่จะรู้อย่างนี้ได้โดยไม่ฟัง

กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย