โลกไม่มีแก่นสาร

* โลกก็คือสิ่งที่กำลังปรากฏเกิดดับในขณะนี้เอง เช่น สี เสียง ... เห็น ได้ยิน... คิดนึก แต่ละอย่าง

* โลก (โล-กะ) หมายถึงสภาพที่แตกสลาย คือสภาพธรรมที่อาศัยปัจจัยปรุงแต่งเกิดขึ้นแล้วก็ดับไปอย่างรวดเร็ว ได้แก่

- จิต เป็นสภาพรู้ที่เป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้อารมณ์ เช่น จิตเห็นเกิดขึ้นรู้สี แล้วก็ดับไปอย่างรวดเร็วที่สุด

- เจตสิก คือสภาพรู้ที่เกิดประกอบกับจิต เช่น ในขณะที่จิตเห็นเกิดขึ้นรู้สี ก็มีผัสสเจตสิก เกิดประกอบพร้อมกับจิต โดยทำหน้าที่กระทบกับสี จึงนำมาซึ่งการรู้สีของจิตและเจตสิกอื่นๆ ที่เกิดร่วมกัน

- รูป คือสภาพที่ไม่รู้อะไรเลย เช่น สี เสียง กลิ่น รส เย็น-ร้อน อ่อน-แข็ง ตึง-ไหว

* จิต เจตสิก รูป ทั้งหมด จึงเป็นโลก ซึ่งไม่มีแก่นสาร เพราะเพียงเกิดขึ้นแล้วดับไปอย่างรวดเร็ว เป็นสภาพที่ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ (ทนอยู่ไม่ได้) และไม่ใช่ตัวตนใดๆ เลย

* นิพพานเท่านั้นที่เป็นแก่นสาร เพราะเป็นที่ไม่มีปัจจัยปรุงแต่ง จึงไม่เกิดดับ

* นิพพานเป็นสภาพที่เที่ยง เป็นสุข และไม่ใช่ตัวตน

โดย อ.อรรณพ หอมจันทร์

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... คติธรรม