พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงพรรณนาธรรม เพื่อประโยชน์ของผู้ฟัง ไม่ใช่เพื่อประโยชน์ของพระองค์
หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๒๔๗]
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงพรรณนาธรรม เพื่อประโยชน์ของผู้ฟัง ไม่ใช่เพื่อประโยชน์ของพระองค์
การฟังธรรมโดยละเอียดในเรื่องลักษณะอาการต่างๆ ของโลภะ (ความติดข้อง) ลักษณะอาการต่างๆ ของมัจฉริยะ (ความตระหนี่) ลักษณะอาการต่างๆ ของโทสะ (ความโกรธ ความขุ่นเคืองใจ) และประโยชน์ต่างๆ ของเมตตา (ความเป็นมิตรเป็นเพื่อน) ต้องเห็นประโยชน์ของการฟังว่า “การเคารพในธรรม หมายความถึงการฟังด้วยความตั้งใจ” มีแสดงไว้เลยว่า การเคารพธรรมนั้นในขณะใด ถ้าเป็นในขณะที่ฟังด้วยความตั้งใจ นั่นคือ การเคารพธรรม แต่ขณะใดก็ตามฟังแล้วไม่ตั้งใจ หรือไม่สนใจ ในขณะนั้น ไม่ชื่อว่า เคารพธรรม
เพราะฉะนั้น บางท่านอาจจะไม่ทราบความหมายของการเคารพธรรม ท่านก็คิดว่า ท่านเคารพในพระรัตนตรัย ในพระผู้มีพระภาค ในพระธรรม ในพระสงฆ์ แต่ถ้ายิ่งเข้าใจ ก็จะยิ่งเกื้อกูลว่า แม้ในขณะที่ท่านฟังธรรม ท่านจะเป็นผู้ที่เคารพธรรมจริงๆ ในขณะที่ตั้งใจฟัง แล้วก็พิจารณาด้วยดี ในขณะนั้นเป็นการเคารพธรรม แล้วก็จะมีประโยชน์มากมายเหลือเกิน จากการฟังด้วยความเคารพ คือ ด้วยความตั้งใจ เหมือนกับผู้ซื้อ ซึ่งฟังผู้ขายพรรณนาประโยชน์ต่างๆ ของสินค้า เพื่อประโยชน์ของผู้ซื้อ ถ้าเป็นพ่อค้าทั่วๆ ไป ก็เพื่อประโยชน์ของพ่อค้า แต่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงพรรณนาธรรมโดยละเอียด เพื่อประโยชน์ของผู้ฟัง ไม่ใช่เพื่อประโยชน์ของพระองค์ แต่อุปมาพระองค์เหมือนพ่อค้า เพราะเหตุว่าเวลาที่พ่อค้าจะขายสินค้า ก็ย่อมจะพรรณนาคุณประโยชน์ของสินค้าที่ตนจะขายอย่างมากมาย โดยละเอียด ฉันใด พระผู้มีพระภาคก็ทรงพรรณนาธรรมทั้งที่เป็นกุศลธรรมและอกุศลธรรมโดยละเอียด เพื่อที่จะให้ผู้ฟังได้เข้าใจจริงๆ ซึ่งจะเป็นเหตุเป็นปัจจัยให้กุศลธรรมเจริญขึ้น
กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง
อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย
