ความโกรธอยู่ที่ใจ ไม่ใช่อยู่ที่ภายนอกเลย

หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๒๗๒]

ความโกรธอยู่ที่ใจ ไม่ใช่อยู่ที่ภายนอกเลย

ความโกรธอยู่ที่ไหน? อยู่ที่ใจใช่ไหม แล้วจะเอาความโกรธออกจากใจได้อย่างไร? เพราะฉะนั้น ใครก็ตาม (ถูกเขา) ว่าร้ายต่างๆ กายวาจาไม่ดีต่างๆ แล้วก็โกรธ ใช่ไหม? ก็คิดว่า เพราะเขาว่าร้าย หรือว่าเพราะกาย วาจา การกระทำของเขาไม่ดี แต่ลืมว่า แท้ที่จริงแล้ว ความโกรธอยู่ที่ใจ ไม่ใช่อยู่ที่ภายนอกเลย เพราะฉะนั้น จะน้อมธรรมเข้ามาในใจ ก็คือว่า เมื่อฟังแล้วก็เกิดปัญญา ควรโกรธหรือไม่ควรโกรธ น้อมมาหรือยังที่จะไม่ควรโกรธอีกต่อไป หรือว่าเท่าที่จะเป็นไปได้ แต่ไม่โทษคนอื่นเลย เพราะว่าความโกรธของเราไม่ใช่อยู่ที่คนอื่น แต่อยู่ที่ใจของแต่ละคน จะมากจะน้อยก็คือว่าสะสมมา ปรากฏให้เห็นก็ไม่เห็น ไปเห็นว่าคนอื่นไม่ดี คนอื่นไม่ดีนั้นเรื่องเขา ใช่ไหม? ทำอะไรได้

พระผู้มีพระภาคทรงเป็นผู้ฝึกบุรุษที่ควรฝึก แล้วเรากำลังฝึกหรือเปล่า หรือว่ายังไม่ยอมจะฝึก ถ้าฝึกก็คือรู้ว่า กิเลสไม่ใช่อยู่ที่คนอื่น ความโกรธไม่ใช่อยู่ที่คนอื่น ใครจะด่า จะว่า จะประทุษร้ายอย่างไร ความโกรธไม่ได้อยู่ที่การกระทำของเขาเลย แต่อยู่ในใจของคนที่ยังมีความโกรธนั้นอยู่

กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย