สิ่งที่ดีที่สุดไม่พ้นจากความดีและการเข้าใจพระธรรม

หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๒๙๗]

สิ่งที่ดีที่สุดไม่พ้นจากความดีและการเข้าใจพระธรรม

อย่างไรๆ ต้องตาย คนที่เกิดแล้วไม่ตาย ไม่มี เพราะฉะนั้น จะตายเร็วหรือจะตายช้า ก็ไม่มีใครสามารถที่จะรู้ได้ อาจจะเป็นวันนี้เองหรือว่าเดี๋ยวนี้เองก็ได้หรืออีกสองสามวันก็ได้

เกิดมาแล้ว ต้องจากโลกนี้ไปแน่นอน แต่จะจากไปโดยฐานะที่เต็มไปด้วยความโลภ ความโกรธ ความริษยา ความผูกโกรธ ความมานะสำคัญตน หรือว่า จากไปโดยการที่รู้ว่าสิ่งต่างๆ เหล่านี้ มีเมื่อไหร่ เป็นทุกข์เมื่อนั้นแน่นอน เพราะฉะนั้น ก็แสดงให้เห็นว่า จากการฟังพระธรรมโดยละเอียดขึ้นๆ ก็สามารถที่จะค่อยๆ เข้าใจความจริงของสิ่งซึ่งถ้าไม่มีการตรัสรู้ของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า แม้แต่แต่ละคำที่ได้ยินจากพระไตรปิฎกทั้งหมดก็ไม่มีโอกาสจะได้ยินเลย เพราะฉะนั้น ก็เห็นประโยชน์ว่า การเกิดมา มีทรัพย์สมบัติ สูญหายเมื่อไหร่ก็ได้ มีรูปสมบัติ ก็ต้องแก่ชรา มีอุบัติเหตุหรืออะไรก็ได้ที่ทำลายให้สูญไปก็ได้ ทุกสิ่งทุกอย่างพร้อมที่จะเปลี่ยนแปลงตามเหตุตามปัจจัย เพราะฉะนั้น สิ่งที่ดีที่สุดไม่พ้นจากความดีและการเข้าใจพระธรรม เพราะเหตุว่า ถ้าเป็นอกุศลคือสิ่งที่ไม่ดี จะเข้าใจได้อย่างไร

เกิดมาแล้วก็ตายไป เพราะฉะนั้น สิ่งที่เป็นสาระเป็นประโยชน์ที่สุด ไม่ใช่ลาภ ยศ สรรเสริญ สุข หรือว่า ความติดข้องในลาภ ยศ สรรเสริญ สุข แต่เป็นความเข้าใจ ยามยาก ยามลำบาก ยามทุกข์ใจ ลาภช่วยได้ไหม? ยศ สรรเสริญ สุข ช่วยได้ไหม? ก็ไม่ได้เลย แต่ว่าความเข้าใจธรรม ไม่ว่าจะกำลังเป็นทุกข์ เจ็บไข้ได้ป่วยหรือว่าได้รับภัยพิบัติต่างๆ ขณะนั้นปัญญาก็ไม่ได้ทำให้เกิดความทุกข์เลย เพราะว่าสามารถที่จะเข้าใจความจริงในขณะนั้นได้ จนถึงที่สุดว่า ทุกอย่างไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครเลย ทั้งหมดก็เป็นไปตามเหตุตามปัจจัย

ต้องตายทุกคน เพราะฉะนั้น จะฉลาดในการก่อนตาย คือ หมายความว่า ถ้าก่อนตาย ดี ตายแล้ว ผลดี ก็ต้องเกิดขึ้น หรือว่า ชาตินี้ดูดีๆ ละเอียดๆ แล้ว แย่มาก หรือเปล่า? อกุศลทุกวันและก็มีทั้งอย่างน้อยบ้าง มากบ้าง ทับถมมาเรื่อยๆ แล้วจะเป็นอย่างไร มีพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นที่พึ่งหรือเปล่า? ถ้าเป็นอย่างนั้น ก็คือว่า ไม่ได้พึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเลย

กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย