พระผู้ทรงจำแนกธรรม

* พระผู้มีพระภาค (ภควา) คือพระผู้ทรงจำแนกธรรม ด้วยพระมหากรุณาคุณ เพื่อพุทธบริษัทจะได้ฟัง ได้ศึกษา ได้เข้าใจธรรมตามความเป็นจริง

* ตลอด ๔๕ พรรษา หลังจากที่พระองค์ทรงตรัสรู้แล้ว พระองค์ก็ทรงจำแนก แสดงธรรม ด้วยนัย โวหาร ประการต่างๆ มากมาย เพื่อเกื้อกูลเวไนยสัตว์ (บุคคลที่สามารถจะเข้าใจพระธรรมได้) เพราะทรงรู้ว่าธรรม ที่ทรงตรัสรู้ ละเอียด ลึกซึ้ง เห็นได้ยากยิ่ง จึงทรงจำแนกแจกแจงพระธรรม ให้ผู้ฟังสามารถที่จะเข้าใจได้ ตามสมควรแก่อุปนิสัยที่สะสมมา

* แม้เพียงคำว่า "ธรรม" ก็ทรงจำแนกแล้ว อย่างไร?

- ทรงจำแนกสิ่งที่มีจริง ออกจากสิ่งที่ไม่จริง

* เพราะธรรม คือสิ่งที่มีจริงโดยมีสภาวะ ลักษณะ เป็นแต่ละอย่าง ไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตนใดๆ ได้แก่ จิต เจตสิก รูป นิพพาน

* ส่วนสิ่งที่ไม่จริง (จริงโดยสมมติ) แต่เราคิดและยึดถือว่าจริง ก็คือตัวเรา คน สัตว์ สิ่งต่างๆ มากมาย รอบๆ ตัวเรา

* ดังนั้น การที่จะเข้าใจในความละเอียดของธรรม ที่พระผู้มีพระภาคทรงจำแนกโดยประการต่างๆ ต่อไป ก็ต้องเริ่มด้วยความเข้าใจตั้งแต่ต้นว่า เป็นธรรม ไม่ใช่เรา

โดย อ.อรรณพ หอมจันทร์

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... คติธรรม