อวิชชาหรือวิชชาครอบงำ

* อวิชชา (ความไม่รู้) คือโมหะ (ความหลง) เป็นสภาพที่ไม่รู้ตามความเป็นจริงในสิ่งที่กำลังปรากฏกับจิต

* อวิชชา เป็นหัวหน้าของอกุศลธรรมทั้งหลาย เพราะเมื่อมีความไม่รู้ คือ โมหะ เกิดกับจิตขณะใด จิตขณะนั้นต้องเป็นอกุศล

* วิชชา (ความรู้) คือปัญญา เป็นสภาพที่เข้าใจถูกต้องตามความเป็นจริง ในสิ่งที่กำลังปรากฏกับจิต

* วิชชา เป็นหัวหน้าของธรรมฝ่ายดีทั้งหลาย เพราะเมื่อมีปัญญาคือความรู้ถูกต้องตามความเป็นจริง ปัญญาก็จะนำไปในกิจทั้งปวงที่ดีงาม

* ปัญญา (วิชชา) จึงมีลักษณะตรงข้ามกับ โมหะ (อวิชชา)

* เมื่อ อวิชชา คือ โมหะ เกิดกับจิตขณะใด ขณะนั้นก็ตัดโอกาสที่ปัญญาจะเกิดขึ้น เพราะ อวิชชา จะครอบงำจิตขณะนั้น ให้เป็นไปด้วยความไม่รู้ตามความจริงในสิ่งที่ปรากฏกับจิตในขณะนั้น

* แต่ขณะใดที่ วิชชา คือ ปัญญา เกิดกับจิต ขณะนั้นก็ตัดโอกาสที่ อวิชชา จะเกิดขึ้น เพราะปัญญาจะปรุงแต่งให้จิตในขณะนั้น เป็นไปด้วยความเข้าใจถูกในสิ่งที่ปรากฏกับจิตตามความเป็นจริง ปัญญาจึงครอบงำจิตให้พ้นจาก อวิชชา ในขณะที่ปัญญาเกิด

โดย อ.อรรณพ หอมจันทร์

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... คติธรรม