ผู้มีอุปการะมาก
* บุคคลผู้เป็นอาจารย์ คือผู้ประพฤติเอื้อเฟื้อ ต่อบุคคลผู้เป็นศิษย์
* การประพฤติเอื้อเฟื้อที่ประเสริฐสุด ก็คือให้ได้มีพระรัตนตรัย เป็นที่พึ่ง
* การที่จะมีพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่งได้นั้น ก็ต้องมีความเข้าใจพระธรรม กล่าวคือ
- มีพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นที่พึ่งได้ เพราะเห็นในพระคุณอันยิ่งของพระองค์ว่า เพราะเหตุใดพระองค์ จึงทรงเป็นพระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
- มีพระธรรมเป็นที่พึ่งได้ เพราะได้เข้าใจในความเป็นธรรมที่ไม่ใช่เรา ตั้งแต่ขั้นการฟัง ไปจนถึงการประจักษ์แจ้งความจริง ดับกิเลสได้ตามความเป็นจริง
- มีพระอริยสงฆ์ คือพระอริยสาวกเป็นที่พึ่งได้ เพราะรู้ถึงคุณของท่านว่า เป็นผู้ประพฤติปฏิบัติถูกต้อง ตรงตามพระธรรมคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า สามารถดับกิเลสเป็นพระอริยบุคคลขั้นต่างๆ ซึ่งทรงคุณอันประเสริฐ และท่านได้สืบสานพระธรรมวินัย ให้ดำรงต่อมา เพื่อประโยชน์อย่างยิ่งกับบุคคลรุ่นหลังๆ
* ดังนั้น บุคคลผู้เป็นอาจารย์ ซึ่งเกื้อกูลให้บุคคลผู้เป็นศิษย์ ได้มีความเข้าใจถูกในความเป็นธรรมตามความเป็นจริง ได้มีพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่ง จึงเป็นบุคคลผู้มีอุปการะมากแก่ศิษย์
* เมื่อบุคคลผู้เป็นศิษย์ รู้คุณของบุคคลผู้เป็นอาจารย์แล้ว พึงแทนคุณ ด้วยคุณคือความเข้าใจธรรม และการประพฤติประโยชน์ เพื่อดำรงพระธรรมคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งทรงเป็นบุคคลผู้มีอุปการะมากสูงสุด อย่างเต็มกำลังสติปัญญาของแต่ละบุคคล
โดย อ.อรรณพ หอมจันทร์
อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... คติธรรม