มากไปด้วยอกุศล
หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๓๖๘]
มากไปด้วยอกุศล
เวลาที่มีเหตุการณ์ต่างๆ ที่รู้สึกว่าเป็นเหตุการณ์สำคัญร้ายแรงหรืออะไรก็แล้วแต่ ขณะนั้นมีใครจริงๆ หรือเปล่า มีคนอื่นหรือเปล่า? หรือมีสภาพของจิตซึ่งตื่นเต้นไปตามเรื่องราวที่ได้ยินได้ฟังบ้าง คิดนึกบ้าง ซึ่งขณะนั้นจะไม่รู้เลยว่ากำลังมีเรื่องใหญ่กำลังมีคน มีเหตุการณ์ต่างๆ แท้ที่จริงก็เพราะจิตเกิดขึ้นคิดและจิตที่คิดใครรู้บ้างว่าเป็นกุศลหรือเป็นอกุศล ลองดูธรรมดาทุกวันเป็นอกุศลมากกว่าปกติใช่ไหม? ชอบมากๆ อยากให้เป็นอย่างนั้นอยากให้เป็นอย่างนี้ พออยากให้เป็นอย่างนั้นอยากให้เป็นอย่างนี้แล้วไม่เป็น ก็โกรธมาก ไม่พอใจมาก ขุ่นเคืองมาก คุ้นแล้วใช่ไหม (กิเลส) ที่อยู่ในจิตมากมายมหาศาล แต่ถ้าไม่มีอะไรที่มากระทบก็ไม่สามารถที่จะเห็นว่าเก็บอะไรไว้บ้าง ความสำคัญตนก็มี ความริษยาก็มี หรือสภาพธรรมที่เป็นอกุศลทั้งหมดอยู่ในจิตเพียบ
ถ้าจะอุปมาจิตหรือแต่ละหนึ่งคน เหมือนเรือ แล้วแต่เรือนั้นบรรทุกอะไรมาใช่ไหม? แต่ละคนถ้าสำหรับผู้ที่ใกล้จะเป็นพระอรหันต์ เต็มไปด้วยรัตนะสิ่งที่ดีงามทั้งนั้นเลย กุศลทุกประเภท แต่ถ้าไม่ใช่อย่างนั้น ขยะเต็มเรือก็บรรทุกไป แต่แม้กระนั้นผู้ที่ได้อบรมทางฝ่ายกุศลที่เป็นบารมีมาพร้อมที่จะรู้แจ้งอริยสัจจธรรมอย่างท่านพระราหุล พระผู้มีพระภาคยังทรงเตือนว่าประมาทไม่ได้เลย เพราะแม้ว่าเรือนั้นจะบรรทุกรัตนะมามากมาย แต่รั่วได้ถ้าประมาท พอเรือรั่วก็จมไปหมดทั้งเรือและรัตนะ
เพราะฉะนั้นถ้าบุคคลใดก็ตาม ที่แม้สะสมกุศล ความเห็นถูกความเข้าใจถูกมา แต่ไม่มีโอกาสได้ฟังธรรม บุคคลนั้นชาตินั้นก็ไม่สามารถที่จะรู้แจ้งอริยสัจจธรรมได้ และชาติต่อไปก็ยังมีโอกาสที่จะได้พบได้เห็นอะไรที่เพิ่มอกุศลเพิ่มขึ้น การรู้แจ้งสภาพธรรมก็เนิ่นนานต่อไปอีก เพราะฉะนั้นพระธรรมที่ทรงแสดงไว้เป็นปัจฉิมวาจา ก็คือว่าทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิด สังขารทั้งหลายไม่เที่ยง พวกเธอทั้งหลายจงยังความไม่ประมาทให้ถึงพร้อม
กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง
อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย