โทษของความไม่อดทน

หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๓๘๒]

โทษของความไม่อดทน

ข้อความในอังคุตตรนิกาย ปัญจกนิบาต ปฐมอขันติสูตร ข้อ ๒๑๕ พระผู้มีพระภาคตรัสว่า

“ดูกรภิกษุทั้งหลาย โทษของความไม่อดทน ๕ ประการนี้ ๕ ประการเป็นไฉน คือ ผู้ไม่อดทนย่อมไม่เป็นที่รัก ไม่เป็นที่ชอบใจของคนเป็นอันมาก ย่อมเป็นผู้มากด้วยเวร ย่อมเป็นผู้มากด้วยโทษ ย่อมเป็นผู้หลงกระทำกาละ เมื่อตายไปย่อมเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก ดูกรภิกษุทั้งหลาย โทษของความไม่อดทน ๕ ประการนี้แล”

เป็นความจริงที่ว่า ผู้ไม่อดทนย่อมไม่เป็นที่รัก ไม่เป็นที่ชอบใจของคนเป็นอันมาก ย่อมเป็นผู้มากด้วยเวร เวลาที่กระทบสิ่งที่ไม่พอใจแล้วก็หงุดหงิด ขณะนั้นให้ทราบได้ว่า จะต้องเป็นอุปนิสัยที่จะสะสม ทำให้มีความขุ่นใจ ไม่พอใจอยู่บ่อยๆ เนืองๆ มากกว่าคนที่อดทน เพราะฉะนั้นจึงย่อมเป็นผู้ที่มากด้วยโทษ เพราะเหตุว่าเมื่อเป็นอกุศลของตนเอง ตนเองก็จะต้องเป็นผู้ได้รับโทษจากอกุศลของตน ซึ่งคนอื่นจะทำโทษให้กับบุคคลนั้นไม่ได้เลยนอกจากกิเลสของตนเอง และย่อมเป็นผู้หลงกระทำกาละ (หลงตาย,ตายอย่างไม่มีที่พึ่ง) เวลาที่ไม่อดทนมากๆ แล้วก็ลืมตัวด้วยความโกรธ ขณะนั้นจะเห็นได้ว่าถ้าเป็นบ่อยๆ ก็จะทำให้แม้ในขณะที่ใกล้จะสิ้นชีวิต ถ้าเกิดมีความโกรธ ความเจ็บ ความปวด ความไม่พอใจอย่างรุนแรง ขณะนั้นก็ย่อมไม่อดทน เพราะเหตุว่าไม่ได้อบรมที่จะเป็นผู้มีความอดทน เมื่อไม่อดทนก็ต้องเป็นไปตามอกุศลในขณะนั้น จึงเป็นผู้ที่หลงกระทำกาละ และเมื่อตายไปย่อมเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก ซึ่งทุกคนจะต้องจากโลกนี้ไปแต่จะไปสู่ที่ไหน ถ้าใกล้จะจุติจิตเศร้าหมอง ขณะนั้นก็ไม่มีใครสามารถที่จะช่วยได้จริงๆ เมื่อจิตใกล้จะจุติเป็นจิตที่เศร้าหมอง ก็เป็นปัจจัยให้ปฏิสนธิในอบาย ทุคติ วินิบาต นรก ซึ่งเป็นโทษเป็นภัยน่ากลัวมากกว่าโลกนี้มากมายเหลือเกิน

คนที่อยู่ในโลกนี้ ขณะนี้เข้าใจว่ามีปัญหามาก ปัญหาในเรื่องของความเป็นอยู่ ปัญหาในเรื่องของเศรษฐกิจความทุกข์ยาก ปัญหาเรื่องความเจ็บไข้ได้ป่วยของร่างกาย ปัญหาชีวิตในครอบครัว เข้าใจว่ามีปัญหามากแล้ว แต่ให้ทราบว่าถ้าเกิดในอบายจะต้องได้รับภัยความเจ็บความปวดความทรมานมากกว่าโลกนี้มากทีเดียว นี่ก็เป็นโทษของความไม่อดทน

กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย