ภิกษุใน (หรือนอก) พระธรรมวินัย
หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๔๑๔]
ภิกษุใน (หรือนอก) พระธรรมวินัย
ภิกษุในพระธรรมวินัย ในไม่ใช่นอก หมายความว่าต้องประพฤติอย่างที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบัญญัติไว้เท่านั้น นอกจากนั้นก็คือนอกพระธรรมวินัย ไม่ประพฤติตามพระธรรมวินัย เพราะฉะนั้นก็เป็นเรื่องที่ตรง แม้แต่จะรู้ว่าใครเป็นภิกษุหรือไม่ใช่ภิกษุ ไม่ใช่เราตัดสิน แต่พระธรรมวินัยที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบัญญัติว่าเพศภิกษุทำอะไรไม่ได้แน่นอนอย่างเพศคฤหัสถ์
เพราะฉะนั้นจะไปพูดสิ่งที่ไม่ใช่ธรรมได้อย่างไร แล้วชาวบ้านก็เพลิดเพลินสนุกสนานยินดีพอใจ หมายความว่าเขายินดีในบุคคลนั้นในฐานะภิกษุหรือเปล่า ในเมื่อบุคคลนั้นไม่ใช่ธัมมมามกะ ไม่ได้เป็นคนของพระธรรม ไม่ได้ศึกษาพระธรรม ไม่ได้เข้าใจพระธรรม ไม่ได้กล่าวธรรมแล้วจะเป็นคนของพระธรรมได้อย่างไร ไม่มีสักคำเดียว แต่ชาวบ้านชอบใช่ไหม? ไม่ใช่ว่าชาวบ้านยินดีในความเข้าใจในธรรมที่ภิกษุนั้นกล่าว แต่กลับยินดีในคำอื่นซึ่งไม่ใช่ธรรมเลย แสดงว่าอย่างไร? แสดงว่าแม้ชาวบ้านก็ไม่ได้เข้าใจ “พระภิกษุในธรรมวินัย” ไม่ใช่ว่าพอพูดว่าพระภิกษุในธรรมวินัย ทุกคนก็เออออ พระภิกษุในพระธรรมวินัย แต่ธรรมวินัยคืออะไรไม่รู้ พูดคำที่ไม่เป็นธรรมอย่างนั้นหรือ พูดคำที่ชาวบ้านสนุกสนานพอใจยินดีอย่างนั้นหรือ ก็แสดงให้เห็นว่าถ้าไม่มีความเคารพมั่นคงในพระปัญญาคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จึงไม่มีการศึกษาคำของพระองค์แล้วจะรู้ได้ไหมว่าใครเป็นภิกษุในธรรมวินัยและใครไม่ใช่ภิกษุในธรรมวินัย
พระธรรมวินัยยังอยู่ พร้อมที่จะให้ตรวจสอบว่าการประพฤติอย่างนั้นๆ เป็นภิกษุในธรรมวินัยหรือเปล่า สำหรับภิกษุเองด้วยที่จะรู้ว่าตนเองเป็นภิกษุในธรรมวินัยหรือเปล่า เมื่อไม่ใช่ภิกษุในธรรมวินัยไม่ได้ประพฤติตามพระธรรมวินัย แล้วเป็นใครจะว่าเป็นภิกษุได้ไหม ในเมื่อไม่ได้ประพฤติตามพระธรรมวินัยเลย ไม่ศึกษาธรรมไม่อบรมเจริญปัญญา ไม่กล่าวคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แต่กล่าวคำของตนเอง ทั้งๆ ที่พระธรรมวินัยยังครบถ้วน เพราะฉะนั้นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงไม่ได้ทรงมอบหมายให้ใครเป็นศาสดาแทนพระองค์ แต่ไม่ว่ากรณีใดเมื่อไหร่ทั้งสิ้น พระธรรมวินัยซึ่งได้ทรงบัญญัติและแสดงไว้แล้วนั่นแหละเป็นศาสดาแทนพระองค์ ถ้าจะให้พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตัดสิน (พระองค์) ปรินิพพานไปแล้ว ก็มีพระธรรมวินัยนั่นแหละแทนองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะพระองค์ทรงบัญญัติด้วยพระองค์เองและตรัสว่าพระธรรมวินัยเป็นศาสดาแทนพระองค์เมื่อปรินิพพานแล้ว
กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง
อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย