ปัญหาเกี่ยวกับพระเทวทัต
ขอกราบเรียนถามครับ
ระยะนี้มีวาสนาได้ฟังพุทธประวัติบ่อยโดยไม่ทราบสาเหตุ ทั้งจากไฟล์เสียงเก่าๆของท่านอาจารย์ฯ หรือจะเป็นชาดกต่างๆที่ อ.คำปั่นอัญเชิญมาเล่า หรือจากที่อื่นๆด้วยก็ตามแต่ ขณะที่ได้รับฟังก็พิจารณาเนื้อความไปและเกิดอิ่มเอิบใจไปพร้อมๆกับเกิดศรัทธาปสาทในพระรัตนตรัยที่มากขึ้น
พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงตรัสว่าการได้อัตภาพเป็นมนุษย์เป็นของยาก ฯ เพราะเหตุว่าการเกิดเป็นมนุษย์ต้องเป็นผลแห่งกุศลกรรมเพียงเท่านั้น เมื่อพิจารณาข้อความนี้และเหตุผลต่างๆที่ยกขึ้นอธิบายข้อความนี้ก็เห็นจริงดังที่พระพุทธองค์ทรงกล่าว คือเป็นไปไม่ได้เลยว่าจะมีผลแห่งอกุศลกรรมอันใดที่จะสามารถส่งผลให้บังเกิดเป็นมนุษย์ได้ การได้อัตภาพแห่งความเป็นมนุษย์ย่อมเป็นผลแห่งกุศลกรรมโดยแท้
แต่เมื่อฟังพุทธประวัติโดยทั้งข้อความจากพระโอษฐ์บ้างหรือจากอรรถกถาบ้างก็ตาม เมื่อกล่าวถึงชีวิตของพระเทวทัตในอดีตชาติที่มักได้บังเกิดร่วมชาติ(สหชาติ) กับพระโพธิสัตว์อยู่เสมอๆ โดยอาจได้อัตภาพอื่นๆที่ไม่ใช่มนุษย์ก็ตาม หรือได้อัตภาพแห่งความเป็นมนุษย์ก็ไม่น้อย แต่ทั้งหมดที่เคยฟังนั้นไม่มีเลยสักชาติเดียวที่จะเสวยพระชาติหรือมีชาติที่ต่างสถานะกัน หากพระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นสัตว์ อดีตชาติของพระเทวทัตก็จะเกิดเป็นสัตว์ และหากพระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นมนุษย์ อดีตชาติของพระเทวทัตก็จะบังเกิดเป็นมนุษย์เช่นกัน และจะเห็นได้ว่าในทุกๆชาตินั้น อดีตชาติของพระเทวทัตได้ก่ออกุศลกรรมต่อพระโพธิสัตว์มากมายนานับประการ ส่วนพระโพธิสัตว์นั้นก็มีแต่ก่อกุศลกรรมสวนทางกับการกระทำของอดีตชาติแห่งพระเทวทัต เช่นนี้แล้ว จึงเกิดสงสัยว่าหากการได้อัตภาพเป็นมนุษย์เป็นของยาก เพราะเหตุใดพระเทวทัตซึ่งก่อแต่อกุศลกรรมจึงมีอดีตชาติที่ได้เกิดเสมอสถานะกับพระโพธิสัตว์ (คือเป็นสัตว์หรือเป็นมนุษย์เท่ากัน) ทั้งๆที่อดีตชาติของพระเทวทัตนั้นก่อแต่อกุศลกรรมจนไม่น่าจะได้รับผลแห่งกุศลกรรมอันใดให้บังเกิดเป็นมนุษย์ได้และมีวาสนาได้เกิดร่วมชาติ(สหชาติ) กับพระโพธิสัตว์อยู่ทุกครั้งครับ
กราบเรียนถามมาด้วยความเคารพ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
สัตว์โลก ก็ไม่พ้นจากจิต เจตสิก รูปที่เกิดขึ้นประชุมรวมกัน และ กุศล บุญ ก็คือ จิตที่ดีงามที่เกิดขึ้น การเกิดเป็นมนุษย์เพราะผลของกุศลผลของบุญ หากได้อ่านพระไตรปิฎก จะมีวิมานวัตถุ การเกิดเป็นเทพบุตร เทพธิดา เป็นต้น ซึ่งบางองค์ก็ไม่ได้ฟังพระธรรม แต่เพราะ ช่วยเหลือ สร้างสะพาน กุศลทั่วๆ ไป ก็ทำให้เกิดในสวรรค์ ไม่ต้องกล่าวถึงมนุษย์ ดังนั้น กุศลประการต่างๆ มี ทาน เป็นต้น สามารถนำเกิดได้ในสุคติภูมิ มีมนุษย์ได้ ซึ่ง แต่ละคน แต่ละหนึ่ง ก็สะสมมาทั้งส่วนที่ดีและไม่ดี ไม่ใช่จะมีอกุศลตลอดเวลา บางคราว ก้มีการทำกุศล ให้ทาน รักษาศีลบ้าง
พระเทวทัต ที่พระองค์ยกตัวอย่างกรรมไม่ดี เพราะให้เห็นถึง กรรมที่ทำกับพระองค์ ในอดีตชาติ เป็นตัวอย่างให้เห็นโทษของอกุศล แต่ อดีตชาติของท่านก็ต้องมีการทำกรรมดีด้วย ประการต่างๆ และที่สำคัญที่สุด ท่านต้องอบรมปัญญา ฟังคำพระพุทธเจ้าองค์ก่อน ไม่เช่นนั้น ก็คงไม่ได้บรรลุเป็นพระปัจเจกพุทธเจ้าในอนาคต นี่คือ ความดีประการต่างๆ นำเกิดได้ ในมนุษย์ ครับ
ขออนุโมทนา
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
เท่าที่ปรากฏในชาดก เกินกว่า ๕๐ ชาดก ที่กล่าวถึงพระเทวทัต จะแสดงความประพฤติที่ไม่เหมาะไม่ควร ประการต่างๆ มากมายของพระเทวทัตรวมถึงทำผิดต่อพระโพธิสัตว์ด้วย นั่นก็คือ ความเกิดขึ้นเป็นไปของอกุศล ไม่มีสัตว์ บุคคล ตัวตน เป็นเครื่องเตือนใจที่ดีเป็นอย่างยิ่งว่า จะประมาทกำลังของอกุศลไม่ได้เลย ถ้าประมาทเสียแล้ว วันหนึ่งวันใด อาจจะทำอกุศลกรรมอย่างท่านพระเทวทัต ก็เป็นได้ และ ถ้าจะพิจารณา ในเหตุในผลจริงๆ บางชาติ พระเทวทัต เกิดเป็นมนุษย์ เป็นถึงพระราชา ก็มี นั่นแสดงถึงว่า ต้องได้เคยทำกุศลมาแล้วอย่างแน่นอน จึงได้เกิดเป็นมนุษย์ ความเป็นจริง เปลี่ยนไม่ได้เลย อีกประการหนึ่งที่สำคัญ คือ ในที่สุดแล้ว ท่านจะได้รู้แจ้งอริยสัจจธรรมถึงความเป็นพระปัจเจกพุทธเจ้า มีนามว่า อัฏฐิสสระ เมื่ออบรมเจริญบารมีถึงความสมบูรณ์พร้อมแล้ว ซึ่งแสดงให้เห็นว่า อกุศล กับ กุศล ไม่ปะปนกันอย่างเด็ดขาด
แม้ว่าจะทำอกุศลกรรมที่หนัก แต่ด้วยบารมีคุณความดีที่ได้สะสมมาในฐานะที่เป็นปัจเจกโพธิสัตว์ เมื่อบารมีถึงความสมบูรณ์พร้อมก็ทำให้ท่านพระเทวทัตถึงความเป็นปัจจกพุทธเจ้าได้ ซึ่งก็ต้องเป็นไปด้วยคุณความดี นี้ก็แสดงถึงความเป็นเหตุเป็นผลจริงๆ เมื่อเหตุสมบูรณ์แล้ว ผลก็ย่อมเกิดขึ้นเป็นไปตามควรแก่เหตุ เป็นธรรมที่เกิดขึ้นเป็นไปตามเหตุปัจจัย ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครทั้งสิ้น ครับ
ขอเชิญฟังคำบรรยายของท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ เพิ่มเติมได้ที่หัวข้อด้านล่างนี้ครับ
ประมาทอกุศลไม่ได้เลย
...ยินดีในความดีของทุกๆ ท่านครับ...
