เพราะเหตุใดจึงกล่าวคำจริง

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น



ประมวลสาระสำคัญจาก

"สนทนาปัญหาธัมมะ"

โดยอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์

กับคุณเชษฐ์สุดา สเตเฟ่นส์

รองปลัดเทศบาล

รักษาราชการแทนปลัดเทศบาล

ปฏิบัติหน้าที่นายกเทศมนตรีเมืองอ่างศิลา จ.ชลบุรี

และคุณพัชรกันย์ จิรวงษ์วิศาล นักศึกษาแพทย์

วันอังคารที่ ๒๐ เมษายน ๒๕๖๔

~ พระธรรม สำหรับทุกคนที่ได้สะสมมาที่มีโอกาสที่จะได้ฟังแล้วไตร่ตรองแล้วเข้าใจ เป็นประโยชน์กับทุกชีวิต ไม่ว่าจะเป็นอาชีพใดทั้งสิ้น

~ มีโรคอยู่โรคหนึ่ง ซึ่งคุณหมอทั้งหลาย ก็ไม่รู้จัก? เป็น ก็ไม่รู้ เดี๋ยวนี้ ก็มี คือ โรคไม่รู้ เดี๋ยวนี้คือไม่รู้ว่าเดี๋ยวนี้มีอะไร จนกว่าจะได้ฟังคำของผู้ที่ตรัสรู้ และทุกคนก็ได้ยินชื่อคุณหมอคนนี้มานาน (คือ) พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นหมอที่ประเสริฐยิ่งกว่าหมอใดๆ เพราะเหตุว่า สามารถที่จะรักษาโรคที่อยู่ในใจ จนกระทั่งหมดโรคได้ โดยที่แต่ละคนถ้าไม่รู้จักหมอคนนี้นายแพทย์ท่านนี้ จะไม่รู้เลยว่าตัวเองเป็นโรค ร้ายไหม โรคนี้ [โรคไม่รู้] ไม่มีใครรู้จัก ถ้าไม่ได้พบผู้ตรัสรู้ ทรงพระนามว่าพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า

~ ถ้าไม่ได้ฟังธรรม ไม่เข้าใจธรรม เป็นชาวพุทธหรือเปล่า?

~ การสนทนาธรรมเป็นมงคล การฟังธรรมก็เป็นมงคล แล้วมงคลคืออะไร? สิ่งที่นำมาซึ่งความจริงและความเจริญของความเข้าใจ มีอะไรที่ประเสริฐกว่านี้ไหม? มีเงินทองทรัพย์สมบัติมากมาย แต่ไม่เข้าใจสิ่งที่มีแล้วก็ตายไป ดีไหม? เพราะฉะนั้น อะไรมีค่าสูงสุด? ปัญญาเป็นสิ่งที่ประเสริฐสุดในบรรดาสิ่งที่เกิดขึ้นทั้งหมด เริ่มเห็นคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะว่า ถ้าไม่ได้ฟังคำของพระองค์ถ้าพระองค์ไม่ตรัสรู้ จะมีคำสอนเรื่องสิ่งที่มีจริงเดี๋ยวนี้มาแต่ไหน เพราะฉะนั้น คิดว่ารู้จักพระพุทธเจ้า จะไม่ใช่ความจริงเลย ถ้าไม่ได้ฟังคำของพระองค์แล้วเข้าใจสิ่งที่พระองค์ได้ตรัสไว้ดีแล้ว

~ ถ้าใครมีสำนักปฏิบัติ นั่น ไม่ได้มีความเข้าใจธรรมเลยว่าธรรมไม่ใช่เรา เดี๋ยวนี้เองเกิดขึ้นแล้วดับไป จะต้องไปมีสำนักปฏิบัติแล้วไปทำอย่างอื่นที่ไม่รู้สิ่งที่กำลังมีจริงๆ ซึ่งกำลังเกิดดับเดี๋ยวนี้ ถูกหรือผิด?

~ ต้องเป็นผู้ที่ตรงต่อความจริง ถ้าตรงและเป็นความจริง จะเดือดร้อนไหม? เพราะฉะนั้น ใครจะว่าอย่างไร ก็ไม่เดือดร้อน เพราะความจริงต้องเป็นความจริง แล้วทำไมเรากล่าวความจริง ทำไมเราไม่พูดผิดๆ ให้ทำอย่างผิดๆ? เพราะหวังดี ใช่ไหม? เหมือนพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงบำเพ็ญพระบารมีตรัสรู้เพื่อเราจะได้เข้าใจถูก ไม่ใช่เฉพาะพระองค์ เพราะรู้ว่าความจริงรู้ยากมาก ทรงพระมหากรุณาที่จะให้คนอื่นได้เข้าใจด้วย จึงทรงบำเพ็ญบารมีถึงความเป็นผู้เลิศที่สุดไม่มีใครเปรียบได้ถึงความเป็นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะฉะนั้น เมื่อพระองค์ตรัสไว้อย่างนี้ เป็นความจริงอย่างนี้ เรากล้าที่จะเปลี่ยนไหม?

~ คนจะมีตำแหน่งอะไร พูดถูก ก็ต้องถูก คนที่อยู่ในตำแหน่งอะไร พูดถูก แล้วจะบอกว่าผิด ได้หรือ?

~ สิ่งที่เป็นประโยชน์ ก็พูด หวังดี ตัวเองจะเป็นอย่างไร ไม่สำคัญเลย ทุกคนเกิดแล้วก็ต้องตายเหมือนกันหมด อะไรจะเกิดขึ้น ก็เพราะมีเหตุที่จะให้เป็นอย่างนั้น เหตุที่ดีนำมาซึ่งผลที่ดี ผลที่ไม่ดีที่จะเกิดขึ้น มาจากกรรมที่ไม่ดีต่างหาก ไม่ได้มาจากคำพูดที่ถูกต้อง

~ ใครก็ตามที่ผิด เราก็บอกให้เข้าใจให้ถูกต้องว่านั่นผิด เป็นประโยชน์ไหม?

~ พุทธบริษัท เป็นบริษัท (กลุ่มชน) ที่นับถือพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เคารพสูงสุด แล้วจะไปพูดคำอื่นที่ไม่จริงได้อย่างไร เพราะว่า พระองค์กล่าวธรรม ท่ามกลางความเห็นผิดมากมาย แต่เพราะเหตุว่าประโยชน์ของคำของพระองค์มหาศาลเปรียบไม่ได้อีกแล้วในสังสารวัฏฏ์ ไม่มีใครยับยั้งพระมหากรุณาได้เลย เพราะฉะนั้น ไม่ว่ายุคไหนสมัยไหน คำจริงนั้นยังมีอยู่ สำหรับคนที่สามารถที่จะเห็นคุณค่าไตร่ตรองและร่วมกันรักษาดำรงคำสอนไว้ ไม่คล้อยตามความผิด

~ เหตุดี จะไม่นำสิ่งที่ไม่ดีมาให้

~ รู้สิ่งที่มีจริงๆ เดี๋ยวนี้ ตรงนี้ ตามความเป็นจริง ว่า เป็นธรรมแต่ละหนึ่งซึ่งไม่ใช่เรา จึงสามารถที่จะละความเห็นแก่ตัวและอกุศลธรรมทั้งหลาย มี การเบียดเบียน ความตระหนี่ เป็นต้น เพราะเห็นถูกต้องว่านั่นเป็นสิ่งที่ไม่ดี นั่นเป็นสิ่งที่จะนำโทษมาให้ เพราะฉะนั้น พฤติกรรมทั้งหมดของชาวโลกที่ไม่รู้ ก็ทำสิ่งที่ไม่รู้ ด้วยความเป็นตัวตน อย่างคนที่เป็นโควิด แล้วไม่บอกให้ละเอียดว่าไปไหนมาบ้าง เพราะอะไร เพราะเห็นแก่ตัว เพราะมีความเป็นตัวตน

~ เมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้แล้ว พระองค์ตรัสว่าอย่างไร? ธรรม ละเอียด ลึกซึ้ง ยากที่จะรู้ได้ ตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้วตรัสคำนี้ เพราะประจักษ์ความลึกซึ้งอย่างยิ่งของธรรม แล้วเราล่ะ ไม่ฟังไม่ไตร่ตรองไม่เข้าใจไม่เห็นความลึกซึ้งแล้วปฏิบัติ เป็นชาวพุทธหรือเปล่า? เคารพพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจริงๆ หรือเปล่า? ในเมื่อพระองค์ตรัสว่า ธรรมลึกซึ้ง สำนักปฏิบัติลึกซึ้งตรงไหน? ไม่เข้าใจปริยัติก็ไปปฏิบัติกันใช่ไหม? ไม่รู้อะไรเลย เขาชวนไปก็ไป เขาบอกให้ไปก็ไป นี่หรือชาวพุทธ? ความเป็นผู้ตรงจะทำให้เห็นคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ ไม่ได้ตรัสให้ใครไม่รู้แล้วทำอะไร

~ ทำให้เห็นได้ไหม? เห็นยังทำไม่ได้เลย แล้วจะไปทำปัญญาที่จะรู้ความจริงของสภาพธรรม จะได้หรือ? ต้องเป็นคนที่ตรง แล้วไตร่ตรอง มีเหตุผล ไม่ใช่เชื่อง่าย

~ สุตมยปัญญา ปัญญาที่สำเร็จจากการฟัง นำไปสู่การไม่ละเลย แต่ไตร่ตรองเพิ่มขึ้น แม้คำสองคำสามคำ ก็ค่อยๆ ปรุงแต่งจนกระทั่งสามารถที่จะเข้าใจสภาพธรรมที่กำลังปรากฏในขณะนี้ได้ แม้คำเดียวก็เป็นประโยชน์ ถ้าขาดคำนั้นก็ไม่สามารถที่จะเข้าใจได้ เพราะฉะนั้น นี่เป็นหนทางที่ถูก ฟังแล้วไตร่ตรอง จนกระทั่งเป็นความเข้าใจที่มั่นคงขึ้น ถ้ามีอะไรที่ยังไม่ชัดเจนก็สนทนากันต่อไปได้ เพราะพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงแสดงไว้ทั้งหมดโดยประการทั้งปวง

~ สัจจบารมี ตรงต่อความจริง ถ้าไม่ตรงต่อความจริงจะรู้ความจริงได้ไหม? ทุกอย่างต้องสอดคล้องกัน เพราะว่า ความจริง ตรง ผิด จะเป็นถูกไม่ได้ และถูก ก็จะเป็นผิดไม่ได้ สิ่งที่ไม่ดี จะเป็นสิ่งที่ดี ไม่ได้ ต้องมีความมั่นคงจริงๆ ว่า ไม่ใช่เรา แต่ว่าเป็นธรรม ซึ่งหนทางที่จะรู้ความจริงว่าไม่ใช่เรา อีกนานไหม? ประมาณไม่ได้ จนกว่าความเข้าใจจะเพิ่มขึ้นและความเข้าใจนั้นต่างหากที่ค่อยๆ ละความเป็นเรา เพราะได้รู้ความจริงว่าไม่ใช่เรา

~ กล้าที่จะเป็นผู้ที่หวังดีที่จะให้คนอื่นได้เข้าใจถูกต้อง ไม่ว่าเขาจะคิดอย่างไรต่อเรา ไม่สำคัญเลย เราไม่ได้เกิดมาเพื่อที่จะรอคำชมหรือคำติหรืออะไรทั้งสิ้น แต่เพื่อที่จะรู้ความจริงและเมื่อเห็นประโยชน์ของความจริง ย่อมมีความหวังดีที่จะให้คนอื่นได้เข้าใจความจริงด้วย เป็นผู้กล้าปัญญา ไม่กลัวอะไร ถ้ากลัวเมื่อไหร่ ไม่กล้าเมื่อไหร่ ก็รู้ว่า ขณะนั้นไม่ใช่ปัญญา

...กราบเท้าบูชาคุณ

ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

และยินดีในความดีของทุกๆ ท่านครับ...