กว่าจะรู้ธรรมแต่ละหนึ่ง

* กว่าที่จะมีการอุบัติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า และการแสดงธรรมของพระองค์ พระองค์เมื่อครั้งที่เป็นพระโพธิสัตว์ (ผู้ข้องอยู่ในพระโพธิญาณ) ก็ต้องทรงบำเพ็ญพระบารมีมาอย่างมากมาย เพราะการที่จะทรงตรัสรู้ คือประจักษ์แจ้งสภาพธรรมทั้งปวงตามความเป็นจริง จนสามารถดับกิเลสได้หมดสิ้น ด้วยพระองค์เอง และการทรงแสดงพระธรรมนั้น เป็นสิ่งที่ยากยิ่ง

* พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงมีพระญาณที่ประจักษ์แจ้งสภาพธรรมทั้งปวงอย่างละเอียด ลึกซึ่ง ไม่มีผู้ใดจะเสมอได้ (ด้วยนานาธาตุญาณ) แล้วทรงมีพระมหากรุณาคุณ แสดงพระธรรมคำสอน เพื่อให้ผู้ฟังได้เข้าใจธรรมตามระดับปัญญาของแต่ละบุคคล

* ธาตุ คือธรรมแต่ละหนึ่ง ซึ่งมีลักษณะของธรรมนั้นๆ เป็นแต่ละอย่าง เช่น เห็น เป็นธรรมอย่างหนึ่งที่เกิดขึ้นเห็นสิ่งที่ปรากฏทางตาแล้วก็ดับไป ได้ยิน ก็เป็นธรรมอย่างหนึ่งที่เกิดขึ้นได้ยินเสียงแล้วก็ดับไป

* ดังนั้น พระธรรมที่ทรงแสดงทุกคำทุกข้อความ ก็เพื่อความเข้าใจถูกต้องตรงตามความเป็นจริงของธรรมแต่ละหนึ่งที่กำลังปรากฏเดี๋ยวนี้ ซึ่งกว่าจะรู้ในความเป็นธรรมแต่ละหนึ่งเดี๋ยวนี้ ก็ต้องอาศัยการฟังพระธรรมแต่ละคำ และไตร่ตรองในความเป็นจริงด้วยความตรง และละเอียดอย่างยิ่ง

โดย อ.อรรณพ หอมจันทร์

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... คติธรรม