มีชีวิตอยู่เพื่อปัญญาปรากฏ มิถุนายน 2564

เพิ่งเข้าใจว่า ขันติคืออะไร

เมื่อยังไม่เข้าใจธรรม คิดว่า ขันติ คือ ความอดทนนั้นเป็นความอดกลั้นที่จะไม่โต้ตอบ หรือเก็บความรู้สึกที่ไม่ดีไว้ ไม่แสดงออกให้คนอื่นเห็น แม้จะโกรธมากสักเพียงใดก็ตาม หรือทนทำงานที่ไม่ชอบต่อไปแม้จะเบื่อหน่ายสักเท่าไรก็ตาม เมื่อได้มาอ่านทศชาติในพระไตรปิฎกและอรรถกถาโดยละเอียด เพื่อเผยแพร่ในช่องยูทูป “นานาสาระจากพระไตรปิฎก”

แล้วนั้น จึงได้รู้ว่า บารมี คือกุศลที่ทำให้เต็ม หรือทำให้ถึงฝั่งคือพระนิพพาน พระบารมีที่พระโพธิสัตว์ทรงบำเพ็ญเพื่อการบรรลุพระสัพพัญญุตญาณ เป็นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้านั้นมี 10 ประการ ทุกประการต้องประกอบด้วยปัญญา ความเข้าใจถูก เห็นถูก เพื่อละคลายอกุศล จึงจะเป็นบารมี ทำให้เข้าใจได้ว่า ที่เคยคิดว่าความอดทนคืออดกลั้นไว้ ไม่แสดงออก แม้จะโกรธสักเพียงใดก็ตามนั้นผิดทั้งหมด เพราะความอดทนคือความไม่โกรธในสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ เพราะรู้ว่า เป็นธรรมอย่างหนึ่งที่เพราะเหตุปัจจัย เกิดแล้วดับไป ไม่กลับมาอีก ไม่ใช่เรา เหมือนสภาพธรรมทุกอย่างที่มีปัจจัยให้เกิดก็ต้องเกิดขึ้นเป็นอย่างนั้น เมื่อมีปัจจัยให้โกรธเกิดขึ้น โกรธก็ต้องเกิด แล้วโกรธก็ดับไป แต่เพราะไม่เข้าใจความจริงจึงยึดถือว่า โกรธนั้นเป็นเรา และผูกโกรธต่อไปอีกนาน แม้โกรธนั้นจะดับไปนานแล้วก็ตาม ดีใจที่เริ่มเข้าใจบ้าง แม้จะยังไม่แจ่ม เพราะยังไม่เข้าใจในขณะที่ขันติกำลังเกิดขึ้นจริงๆ เป็นเพียงความคิดนึกถึงสิ่งที่ได้ศึกษามาเท่านั้นก็ตาม มีชีวิตอยู่เพื่อปัญญาปรากฏเป็นอย่างนี้เอง ถ้าไม่หยุดฟังธรรม ไม่หยุดพิจารณาธรรม ก็จะเป็นเหตุปัจจัยให้ปัญญาในขั้นต่างๆ เจริญขึ้นต่อไปตราบที่ยังเป็นบุคคลนี้อยู่ เมื่อสิ้นชีวิตแล้วเกิดเป็นบุคคลใหม่ ถ้าไม่ได้ยินได้ฟังธรรมอีก ปัญญาก็จะไม่ปรากฏเหมือนอย่างที่เกิดเป็นบุคคลนี้ใหม่ๆ กว่าจะได้เริ่มฟังธรรม และกว่าจะเข้าใจใช้เวลาเกินครึ่งหนึ่งของชีวิต ก็ยังโชคดีที่มีชีวิตยาวนานพอที่จะให้ปัญญาปรากฏได้บ้าง