เห็นโทษของอกุศล จึงเจริญกุศล

* พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงจำแนกแสดงอกุศลธรรมโดยนัยต่างๆ ไว้มากมาย ก็เพื่อเกื้อกูลให้เราได้ศึกษาและเข้าใจในความเป็นธรรมที่เป็นกิเลสอกุศล ซึ่งมีมากมายสุดประมาณในชีวิตทุกภพชาติ ตามความเป็นจริง

* อกุศลธรรมมีหลากหลายประเภท ได้แก่ ความไม่รู้ตามความเป็นจริง (โมหะ) ความไม่ละอายในอกุศล (อหิริกะ) ความไม่เกรงในอกุศล (อโนตตัปปะ) ความไม่สงบ (อุทธัจจะ) ความติดข้อง (โลภะ) ความเห็นผิด (มิจฉาทิฏฐิ) ความสำคัญตน (มานะ) ความขุ่นเคือง (โทสะ) ความริษยา (อิสสา) ความตระหนี่ (มัจฉริยะ) ความเดือดร้อนรำคาญใจ (กุกกุจจะ) ความหดหู่ ซบเซา (ถีนะ มิทธะ) ความลังเลสงสัยในธรรม (วิจิกิจฉา)

* อกุศลธรรมเหล่านี้ ยังมีความเป็นไปที่หลากหลายตามกำลัง และอาการของอกุศลธรรมนั้นๆ เช่น ความติดข้อง ความเห็นผิด และความไม่รู้ มีตั้งแต่ระดับบางเบาที่เกิดทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ โดยไม่รู้สึกตัว ไปจนถึงมีกำลังกลุ้มรุมจิตใจ หรือถึงขั้นทำทุจริตกรรม

* ความเข้าใจในความหลากหลายมากมาย และโทษภัยของอกุศลธรรมเหล่านี้ โดยอาศัยพระธรรมคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จะทำให้ไม่ประมาทในการอบรมเจริญปัญญารู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง และกุศลทุกประการ เพื่อขัดเกลา ละคลาย และดับกิเลสทั้งหลายต่อไป

โดย อ.อรรณพ หอมจันทร์

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... คติธรรม