สิ่งที่กระทบกายทำให้ทุกข์บ้างสุขบ้าง

* สิ่งที่กระทบกาย คือธาตุดิน (ปฐวีธาตุ) มีสภาพอ่อน-แข็ง ธาตุไฟ (เตโชธาตุ) มีสภาพเย็น-ร้อน และธาตุลม (วาโยธาตุ) มีสภาพตึง-ไหว

* ธาตุดิน ธาตุไฟ ธาตุลม เป็นสภาพที่สามารถกระทบกับกาย (กายปสาท) แล้วเป็นปัจจัยให้เกิดความรู้สึกทุกข์กายบ้าง สุขกายบ้าง

* ถ้าเป็นธาตุดิน ธาตุไฟ ธาตุลมที่มีสภาพไม่น่าพอใจ เมื่อกระทบกาย ย่อมทำให้เกิดทุกข์กาย เช่น เมื่อกระทบกับสภาพที่แข็งมากๆ ก็ทำให้เกิดความรู้สึกเจ็บปวด ไม่สบายทางกาย ไม่เป็นโอกาสที่จะเกิดความสุขกายเลย จึงไม่มีใครยินดีพอใจในสภาพเช่นนั้น

* แต่ถ้าเป็นธาตุดิน ธาตุไฟ ธาตุลมที่มีสภาพที่น่าพอใจ เมื่อกระทบกาย ย่อมทำให้เกิดสุขกาย เช่น เมื่อกระทบกับสภาพที่อ่อนนุ่มพอเหมาะ ก็ทำให้เกิดความรู้สึกสบายกาย ไม่เป็นโอกาสที่จะเกิดความทุกข์กายเลย จึงเป็นสภาพที่คนทั้งหลาย ย่อมยินดีพอใจ

* ดังนั้นสภาพที่กระทบกายคือ เย็น-ร้อน อ่อน-แข็ง ตึง-ไหว ที่มีทั้งสภาพที่น่าพอใจ (อิฏฐะ) ซึ่งทำให้เกิดความรู้สึกสุขกาย และสภาพที่ไม่น่าพอใจ (อนิฏฐะ) ซึ่งทำให้เกิดทุกข์กาย จึงทำให้เราเกิดความยินดี ยินร้าย ในสภาพที่เพียงปรากฏทางกาย ด้วยความไม่รู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง

โดย อ.อรรณพ หอมจันทร์

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... คติธรรม