๖. เรื่องพราหมณ์ผู้เป็นหลานของพระสารีบุตรเถระ [๘๖]
[เล่มที่ 41] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท เล่ม ๑ ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้า 453
๖. เรื่องพราหมณ์ผู้เป็นหลานของพระสารีบุตรเถระ [๘๖]
อ่านหัวข้ออื่นๆ ... [เล่มที่ 41]
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท เล่ม ๑ ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้า 453
๖. เรื่องพราหมณ์ผู้เป็นหลานของพระสารีบุตรเถระ [๘๖]
ข้อความเบื้องต้น
พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเวฬุวัน ทรงปรารภหลานของพระสารีบุตรเถระ ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า "โย จ วสฺสสตํ ชนฺตุ" เป็นต้น.
พระเถระพาหลานไปเฝ้าพระศาสดา
ความพิสดารว่า พระเถระเข้าไปหาหลานแม้นั้นแล้ว ถามว่า "พราหมณ์ เธอทำกุศลหรือ".
พราหมณ์. อย่างนั้น ขอรับ.
พระเถระ. ทำกุศลอะไร.
พราหมณ์. ฆ่าสัตว์เลี้ยงตัวหนึ่งแล้วบำเรอไฟทุกๆ เดือน.
พระเถระ. ทำอย่างนั้น เพื่ออะไร.
พราหมณ์. เขาว่า นั่นเป็นทางแห่งพรหมโลก.
พระเถระ. ใคร ว่าอย่างนั้น.
พราหมณ์. พวกอาจารย์ของกระผม ขอรับ.
พระเถระกล่าวว่า "เธอไม่รู้ทางแห่งพรหมโลกเลย แม้พวกอาจารย์ของเธอก็ไม่รู้ มาเถิด เราจักไปสำนักของพระศาสดา" ดังนี้แล้ว นำหลานนั้นไปสู่สำนักของพระศาสดา ทูลเรื่องนั้นแล้ว กราบทูลว่า "พระเจ้าข้า ขอพระองค์ตรัสบอกทางแห่งพรหมโลกแก่พราหมณ์นี้".
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท เล่ม ๑ ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้า 454
พระศาสดาทรงแสดงธรรมโปรดพราหมณ์
พระศาสดาตรัสถามว่า "ได้ยินว่า อย่างนั้นหรือ" เมื่อพราหมณ์นั้นทูลว่า "อย่างนั้น พระโคดมผู้เจริญ" จึงตรัสว่า "พราหมณ์ การบำเรอไฟของท่านผู้บำเรอไฟอย่างนั้น ตั้ง ๑๐๐ ปี ย่อมไม่ถึงแม้การบูชาสาวกของเรา เพียงขณะเดียว" เมื่อจะทรงสืบอนุสนธิแสดงธรรม จึงตรัสพระคาถานี้ว่า.
๖. โย จ วสฺสสตํ ชนฺตุ อคฺคิํ ปริจเร วเน เอกญฺจ ภาวิตตฺตานํ มุหุตฺตมปิ ปูชเย สา เยว ปูชนา เสยฺโย ยญฺเจ วสฺสสตํ หุตํ.
"ก็สัตว์ใด พึงบำเรอไฟในป่า ตั้ง ๑๐๐ ปี ส่วนเขา พึงบูชาท่านผู้มีตนอบรมแล้วผู้เดียว แม้ครู่หนึ่ง การบูชานั้นนั่นแลประเสริฐกว่า (การบูชาตั้ง ๑๐๐ ปี ของสัตว์นั้น) การบูชา ๑๐๐ ปี จะประเสริฐอะไรเล่า".
แก้อรรถ
บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า ชนฺตุ นี้ เป็นชื่อของสัตว์.
บาทพระคาถาว่า อคฺคิํ ปริจเร วเน ความว่า แม้เข้าไปสู่ป่า ด้วยปรารถนาความเป็นผู้ไม่มีธรรมเครื่องเนิ่นช้า พึงบำเรอไฟในป่านั้น.
คำที่เหลือ เช่นเดียวกับคำที่มีในก่อนนั้นแล.