เป็นคนดีเพื่อที่จะได้เป็นเพื่อนที่ดีของทุกคน
หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๕๐๑]
เป็นคนดีเพื่อที่จะได้เป็นเพื่อนที่ดีของทุกคน
ทุจริตทั้งหมด คือ อกุศล กุศล สุจริต ความประพฤติในทางที่ดี แต่ทุจริตทั้งหมดไม่ว่าทางกาย ทางวาจา จะเด็กจะเล็กจะผู้ใหญ่อย่างไรก็ตาม ขณะนั้นตราบใดที่ยังมีกิเลสอยู่จะพ้นทุจริตได้ไหม โดยที่ว่าเกิดแล้วตามเหตุตามปัจจัย แม้แต่ แต่ละชีวิตในพระไตรปิฎก ขุชชุตตรา ยักยอกเงินค่าดอกไม้ทุกวันก่อนจะเป็นพระโสดาบัน ทุจริตแล้วใช่ไหม?
พระธรรมที่ทรงแสดงสิ่งสำคัญที่สุดที่เราอ่านจากพระไตรปิฎก เหมือนตรัสกับพราหมณ์ผู้นั้นผู้นี้ที่ไปเฝ้าทูลถามแล้วเราก็มีโอกาสได้ฟัง เพราะฉะนั้นคำนั้นเหมือนตรัสกับเราหรือเปล่าทุกคำ? เพราะฉะนั้นก็ต้องรู้ด้วยว่าไม่ใช่แต่เฉพาะบุคคลที่ไปเฝ้าแล้วเราก็มานั่งอ่านเรื่องของบุคคลนั้นว่า ฟังเรื่องอะไร เขาทำอะไรมา ตรัสว่าอะไร แต่ทุกคำเพื่อประโยชน์ของผู้ที่มีโอกาสได้เฝ้าได้ฟังพระธรรมจากคำที่ได้ตรัสไว้แล้ว แล้วก็มีผู้ที่รักษาคำนั้นจนกระทั่งทำให้เรามีโอกาสได้ยินได้ฟังแม้ว่าพระผู้มีพระภาคเจ้าปรินิพพานแล้ว ๒๕๐๐ กว่าปี แต่อย่างไรก็ตามให้ทราบว่าความถูกต้อง เป็นความถูกต้อง ความดีเป็นความดี กุศลเป็นกุศล อกุศลเป็นอกุศล เปลี่ยนไม่ได้เลย เพราะเกิดขึ้นตามเหตุตามปัจจัยแล้วดับไป เพราะฉะนั้นถ้าพูดถึงความไม่โกรธหรือว่าความเป็นมิตรหรือความหวังดีทุกคนต้องการใช่ไหม? ต้องการเพื่อนที่ดีแต่ในขณะเดียวกันเป็นคนดีเพื่อที่จะได้เป็นเพื่อนที่ดีของทุกคน ไม่ใช่เพียงหวังว่าอยากจะพบคนดี แล้วจะไปหาคนดีที่ไหนถ้าตนเองไม่ดี แล้วเมตตาไม่ได้จำกัดบุคคลเลย เพราะเหตุว่าใครไม่มีอกุศล ใครไม่เคยทุจริต? แล้วทุกคนมีการกระทำเพราะอกุศลตราบใดที่อกุศลยังไม่ได้ดับไป เพราะฉะนั้นเมตตาที่แท้จริงอย่างที่พระผู้มีพระภาคทรงบำเพ็ญพระบารมี ก็คือว่าหวังให้ทุกคนได้พ้นจากกิเลสจนกระทั่งดับกิเลสได้หมดสิ้น เพราะฉะนั้นขณะที่กำลังจะโกรธคนที่ทำชั่วหรือว่าทุจริตหรือคอรัปชั่นหรืออะไรก็ตามแต่ ขณะนั้นจิตเป็นอะไร
พระธรรมทั้งหมดเพื่อบุคคลที่ฟังจะได้ไตร่ตรอง แล้วก็มีสภาพของความเห็นถูกคือปัญญาสามารถรู้ว่าอะไรดีอะไรชั่ว แต่ว่าความเมตตาต้องมีประโยชน์ในทางที่ไม่เป็นโทษ เพราะฉะนั้นเมื่อผู้หนึ่งผู้ใดทำทุจริตต้องมีผลแน่นอนใช่ไหม? เวลาที่ใครก็ตามได้รับผลของกรรมที่ได้กระทำแล้ว ทุกคนสงสารเหลือเกิน พูดกันไม่รู้ว่ากี่วันน่าสงสารอย่างนั้นอย่างนี้ แต่ลืมเหตุว่าก่อนที่เราจะสงสารเขา เขาทำสิ่งที่ไม่มีใครชอบใช่ไหม? เพราะเหตุว่าได้กระทำกรรมที่ไม่ดีมาแล้ว แต่ตอนนั้นชังเขาเกลียดเขาโกรธเขา แต่พอเขาได้รับผลสงสารเขา ทำไมเป็นอย่างนี้ นี่ก็แสดงให้เห็นว่าเราไม่ได้เข้าใจธรรมตรงในเหตุและผล แต่ถ้าเราเป็นคนที่เข้าใจคนอื่น มีความกรุณาสงสารไม่ว่าใครจะเดือดร้อนเพราะผลของกรรม หรือแม้ขณะที่คนนั้นกำลังทำ (อกุศล) กรรมก็น่าสงสาร เพราะเหตุว่า เขาจะต้องได้รับผลของกรรมแน่นอน เพราะฉะนั้นจิตที่ดีที่เป็นมิตรไม่เป็นภัยกับใคร
กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง
อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย