๔. ขัชโชปนกชาดก ว่าด้วยเห็นหิ่งห้อยว่าเป็นไฟ

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก เล่ม ๓ ภาค ๔ - หน้า 812

๔. ขัชโชปนกชาดก

ว่าด้วยเห็นหิ่งห้อยว่าเป็นไฟ

[๗๖๘] ใครหนอ เมื่อไฟมีอยู่ ยังเที่ยวแสวงหาไฟอีก เห็นหิ่งห้อยในเวลากลางคืน ก็มาสําคัญว่าเป็นไฟ.

[๗๖๙] บุคคลนั้น เอาจุรณโคมัยและหญ้าขยี้ให้ละเอียดโปรยลงบนหิ่งห้อย เพื่อจะให้เกิดไฟ ก็ไม่สามารถจะให้ไฟลุกได้ ด้วยความสําคัญวิปริต ฉันใด.

[๗๗๐] คนพาล ย่อมไม่ได้สิ่งที่ต้องประสงค์โดยมิใช่อุบาย นมโคไม่มีที่เขาโค คนรีดนมโคจากเขาโค ย่อมไม่ได้นม ก็ฉันนั้น.

[๗๗๑] ชนทั้งหลาย ย่อมบรรลุถึงประโยชน์ด้วยอุบายต่างๆ คือด้วยการข่มศัตรู และด้วยการยกย่องมิตร.

[๗๗๒] พระเจ้าแผ่นดินทั้งหลาย ย่อมครอบ-ครองแผ่นดินอยู่ได้ ก็ด้วยการได้อํามาตย์ผู้

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก เล่ม ๓ ภาค ๔ - หน้า 813

เป็นประมุขของเสนี และด้วยการแนะนําของอํามาตย์ผู้ที่ทรงโปรดปราน.

จบ ขัชโชปนกชาดกที่ ๔

อรรถกถาขัชโชปนกชาดกที่ ๔

ปัญหาว่าด้วยหิ่งห้อยนี้ มีคําเริ่มต้นว่า โกนุ สนฺตมฺหิปชฺโชเต ดังนี้. จักมีแจ้งโดยพิสดาร ในมหาอุมังคชาดกแล.

จบ อรรถกถาขัชโชปนกชาดกที่ ๔