๓. มายาสูตร ว่าด้วยมายาเป็นเหตุให้ตกนรก

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สคาถวรรค เล่ม ๑ ภาค ๒ - หน้า 521

๓. มายาสูตร

ว่าด้วยมายาเป็นเหตุให้ตกนรก

[๙๕๐] สาวัตถีนิทาน.

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เรื่องเคยมีมาแล้ว ท้าวเวปจิตติจอมอสูรป่วยได้รับทุกข์ เป็นไข้หนัก ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ครั้งนั้นแล ท้าวสักกะจอมเทพเสด็จไปเยี่ยมท้าวเวปจิตติจอมอสูรถึงที่ประทับ ตรัสถามถึงความเจ็บไข้ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ท้าวเวปจิตติจอมอสูรทรงเห็นท้าวสักกะจอมเทพกำลังเสด็จมาแต่ไกลเทียว ครั้นแล้วได้ตรัสกะท้าวสักกะจอมเทพว่า ข้าแต่พระองค์ผู้จอมเทพ ขอจงช่วยรักษาหม่อมฉันด้วยเถิด.

ท้าวสักกะตรัสว่า ข้าแต่ท้าวเวปจิตติ ขอเชิญตรัสบอกสัมพริมายากะหม่อมฉันก่อน.

เว. ข้าแต่พระองค์ผู้นิรทุกข์ หม่อมฉันยังกราบทูลไม่ได้จนกว่าจะได้สอบถามพวกอสูรดูก่อน.

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ลำดับนั้นแล ท้าวเวปจิตติจอมอสูรตรัสสอบถามพวกอสูรว่า ดูก่อนท่านผู้นิรทุกข์ทั้งหลาย เราจะบอกสัมพริมายากะท้าวสักกะจอมเทพนะ.

พวกอสูรทูลว่า ข้าแต่พระองค์ผู้นิรทุกข์ พระองค์อย่าตรัสบอกสัมพริมายากะท้าวสักกะจอมเทพเลย

[๙๕๑] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ครั้งนั้นแล ท้าวเวปจิตติจอมอสูรได้ตรัสกะท้าวสักกะจอมเทพด้วยคาถาว่า

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สคาถวรรค เล่ม ๑ ภาค ๒ - หน้า 522

ข้าแต่ท้าวมฆวาสุชัมบดีสักกเทวราช บุคคลผู้มีมายาย่อมเข้าถึงนรกครบร้อยปี เหมือนสัมพริจอมอสูร ฉะนั้น.

อรรถกถามายาสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในมายาสูตรที่ ๓ ต่อไปนี้ :-

บทว่า อาพาธิโก ได้แก่ มีความเจ็บไข้ ด้วยอาพาธ อันเกิดแล้วในเวลาหมู่ฤษีสาปแช่ง. บทว่า วาเจหิสิ มํ ความว่า ท้าวสักกะตรัสว่า หากท่านบอกสัมพริมายากะเรา เราจึงจะเยียวยาท่าน. บทว่า มา โข ตฺวํ มาริส วาเจสิ ความว่า พวกอสูรกล่าวว่า งดสัมพริมายาไว้ก่อน ท้าวสักกะจะเบียดเบียนพวกเรา ก็ผิว่า ท้าวสักกะจักรู้สัมพริมายานั้น พวกเราจะพากันฉิบหาย ท้าวสักกะอย่าทำให้พวกเราฉิบหาย เพื่อประโยชน์ของตนผู้เดียวเลยจึงห้ามไว้. บทว่า สมฺพโรวสตํ สมํ ความว่า เวปจิตติจอมอสูรกล่าวว่า ก็พวกท่านเป็นผู้ตั้งอยู่ในธรรม พวกท่านไม่ควรพอใจมายา จะหมกไหม้เหมือนจอมอสูรมีมายาประกอบมายาเผาไหม้ในนรกตลอดร้อยปี. ถามว่าก็ท้าวสักกะสามารถ จะเยียวยาความโกรธของเวปจิตติจอมอสูรได้หรือ. ตอบว่าสามารถซิ. ถามว่า อย่างไร. ตอบว่า เล่ากันมาว่า ในกาลนั้น หมู่ฤษียังดำรงอยู่ เพราะฉะนั้น ท้าวสักกะ ก็จะนำเวปจิตติจอมอสูรไปหาฤษีให้ยกโทษด้วยอาการอย่างนี้ ท้าวเวปจิตติจะพึงมีความผาสุก แต่ไม่ทำอย่างนั้นหลีกไปเพราะถูกลวง.

จบอรรถกถามายาสูตรที่ ๓