ธรรมเตือนใจเพื่อความไม่ประมาท
หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๕๒๖]
ธรรมเตือนใจเพื่อความไม่ประมาท
การอบรมเจริญปัญญาเป็นเรื่องที่ต้องเป็นผู้ที่ไม่ประมาทจริงๆ เพราะเหตุว่าถ้าลดโอกาสของกุศลลง และอกุศลที่มีกำลังอยู่แล้วก็จะมีกำลังเพิ่มขึ้นอีก ทุกๆ วันอกุศลสะสมไปที่จะมีกำลังเพิ่มขึ้น
เพราะฉะนั้นเมื่อทราบว่ายังไม่สามารถที่จะชนะกิเลสได้ ก็ขอเพียงฟังไม่ต้องทำอะไรมาก อย่าขาดการฟัง แต่ถ้ารู้ตัวเองว่าแม้แต่เพียงการฟังก็ชักจะไม่ค่อยสนใจหรือว่าไม่มีกำลังศรัทธาพอที่จะฟัง ขณะนั้นก็แสดงให้เห็นกำลังของการคบหาสมาคมกับอกุศลซึ่งมีกำลังเพิ่มขึ้นมหาศาลขึ้นอีกเรื่อยๆ จนแม้แต่การฟังก็ไม่ฟัง
ถ้าทุกท่านจะมีชื่ออีกชื่อหนึ่งคงจะชื่อ “คุณประมาท” เพราะเหตุว่าจริงๆ แล้ว ถ้าไม่ระวังจริงๆ กุศลที่เคยมีเคยเป็นปกติเคยประจำแล้วเสื่อมไป ขณะนั้นก็เห็นชัดว่า เป็นผู้ที่ประมาทแล้ว และบางคนก็ประมาทมาก เพราะฉะนั้นถ้าจะเตือนตัวเอง อีกชื่อหนึ่งของทุกคนไม่ว่าจะชื่ออะไรกันก็ตามแต่ แต่อีกชื่อหนึ่งคือ “คุณประมาท”
บางคนก็มีความประมาทในความเข้าใจธรรมหรือว่าในกุศลที่สะสมมา คิดว่ามั่นคงแล้ว จนกระทั่งถึงกับอยากจะทดลองกำลังของกิเลส นี่ก็เป็นผู้ที่ประมาทเพิ่มขึ้นไปอีก คือช่างไม่รู้เลยว่า อวิชชาและโลภะมีกำลังมากแค่ไหน ไม่ควรเลยที่ใครจะไปทดลองกำลังของอวิชชาและโลภะ เพราะเหตุว่ามีกำลังอยู่ตลอดเวลาที่สติปัฏฐานไม่เกิด ไม่ระลึก ไม่รู้ลักษณะของสภาพธรรม
ถ้าจะอุปมาเหมือนกับภพภูมิข้างหน้าเป็นอบายภูมิ พระธรรมและกุศลทั้งหลายในชาตินี้เหมือนเชือกที่ทุกท่านกำลังจับอยู่ ที่จะไม่ปล่อยให้ตัวเองตกลงไปสู่อบายภูมิ แต่ถ้ากำลังที่จับนั้นอ่อนลง จนกระทั่งปล่อยมือจากพระธรรมก็เป็นการแน่นอนซึ่งไม่มีทางที่จะรู้แจ้งอริยสัจจธรรม และอกุศลธรรมที่ได้กระทำแล้วก็มีโอกาสที่จะทำให้ตกไปสู่อบายภูมิได้ โดยเฉพาะตกไปสู่เหวของอวิชชา ซึ่งยากแสนยากที่จะขึ้นมาได้ เพราะว่าเป็นเหวลึก เพราะฉะนั้นทางที่ดีทางหนึ่งก็อย่าลืมอีกชื่อหนึ่งของทุกคน คือ “คุณประมาท” มีใครไม่ได้ชื่อนี้บ้าง?
ถ้าเตือนตัวเองก็มีประโยชน์ เพราะเหตุว่าจะทำให้เป็นผู้ที่มีจุดหมายที่มั่นคงในชีวิต คือไม่ว่าจะมีความยินดีพอใจในรูป ในเสียง ในกลิ่น ในรส ในโผฏฐัพพะ (สิ่งที่กระทบสัมผัสกาย) เพราะเหตุว่ายังไม่ได้ดับเป็นสมุจเฉท (ถอนขึ้นได้อย่างเด็ดขาด) แต่ก็มีความมั่นคงที่จะอบรมเจริญปัญญาขึ้นเพื่อที่จะรู้แจ้งอริยสัจธรรม
กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง
อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย