๑. สุทธกสูตร

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค เล่ม ๓ - หน้า 573

๑๐. คันธัพพกายสังยุต

๑. สุทธกสูตร

[๕๓๗] สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ พระวิหารเชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี กรุงสาวัตถี ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสกะภิกษุทั้งหลายว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงพวกเทวดาซึ่งนับเนื่องในหมู่คนธรรพ์แก่เธอทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงฟัง ฯลฯ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย พวกเทวดาซึ่งนับเนื่องในหมู่คนธรรพ์เป็นไฉน? พวกเทวดาซึ่งสิงอยู่ที่ต้นไม้มีกลิ่นที่รากก็มี สิงอยู่ที่ต้นไม้มีกลิ่นที่แก่นก็มี สิงอยู่ที่ต้นไม้มีกลิ่นที่กะพี้ก็มี สิงอยู่ที่ต้นไม้มีกลิ่นที่เปลือกก็มี สิงอยู่ที่ต้นไม้มีกลิ่นที่สะเก็ดก็มี สิงอยู่ที่ต้นไม้มีกลิ่นที่ใบก็มี สิงอยู่ที่ต้นไม้มีกลิ่นที่ดอกก็มี สิงอยู่ที่ต้นไม้มีกลิ่นที่ผลก็มี สิงอยู่ที่ต้นไม้มีกลิ่นที่รสก็มี สิงอยู่ที่ต้นไม้มีกลิ่นที่กลิ่นก็มี ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย พวกนี้เราเรียกว่าพวกเทวดาซึ่งนับเนื่องในหมู่ คนธรรพ์.

จบ สุทธกสูตรที่ ๑

๑๐. อรรถกถาคันธัพพกายสังยุต

อรรถกถาสุทธกสูตรที่ ๑

พึงทราบวินิจฉัยในคันธัพพกายสังยุต ดังต่อไปนี้ :-

บทว่า มูลคนฺเธ อธิวตฺถา ความว่า ต้นไม้ใดมีกลิ่นอยู่ที่ราก เทวดาอาศัยต้นไม้นั้นบังเกิด. ก็ต้นไม้แม้ทั้งหมดนั้นย่อมสำเร็จ

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค เล่ม ๓ - หน้า 574

ประโยชน์แก่เทวดาเหล่านั้น. แม้ในบทที่เหลือก็มีนัย (ความหมาย) อย่างเดียวกันนี้แล.

บทว่า คนฺธคนฺเธ ได้แก่ ที่กลิ่น บรรดากลิ่นมีกลิ่นเกิดจากรากเป็นต้น

ก็ส่วนแม้ทั้งหมด มีรากเป็นต้น ของต้นไม้ใด มีกลิ่นต้นไม้นั้นชื่อ คันธะ ในที่นี้ ที่กลิ่นของต้นไม้ที่มีกลิ่นนั้น. เทวดาสิงอยู่ที่ต้นไม้ที่มีกลิ่นนั้น. ในที่นี้ ส่วนทั้งหมดมีรากเป็นต้น ย่อมสำเร็จประโยชน์แก่เทวดาเหล่านั้นแล.

จบ อรรถกถาสุทธกสูตรที่ ๑