คำตลกไม่ทำให้เข้าใจความจริง

ผู้ถาม : กราบเรียนท่านอาจารย์ ว่า แม้แต่การแสดงธรรม ประกาศความจริง ก็คือ มุ่งประโยชน์แก่ผู้อื่น ให้ผู้ฟังเกิดปัญญาความเข้าใจที่ถูกต้องตรงตามพระธรรม ทีนี้ก็มีเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ก็มีคนบางกลุ่มที่ชอบ เห็นด้วยกับการที่มีพระภิกษุที่มีการกล่าวตลก คึกคะนอง ถ้ากล่าวถึงในความเป็นพระภิกษุ ย่อมเป็นสิ่งที่ไม่เหมาะไม่ควรอย่างยิ่ง และคำที่กล่าว ก็ไม่ใช่ธรรมตามที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงเลย การที่จะกล่าวเพื่อประโยชน์สำหรับผู้ที่มีโอกาสได้รับฟังความจริง ควรที่จะเป็นอย่างไร?

ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ : คนฟังต้องการฟังอะไร? (ฟังธรรม) เพราะฉะนั้นพูดธรรมให้เขาฟังหรือเปล่า? แล้วประโยชน์อะไร? เขาอยากฟังตลกพระก็พูดตลก เพราะชาวบ้านอยากฟังตลกถูกต้องไหม? ถ้าชาวบ้านไม่อยากฟังตลก พระก็ไม่พูดตลก เพราะว่าพูดแล้วก็ไม่มีใครฟัง แต่พอชาวบ้านอยากฟังตลก พระพูดตลกชาวบ้านก็ฟัง เพราะฉะนั้นธรรมคืออะไรก็ไม่รู้ เพราะฉะนั้น พระไม่รู้ว่าธรรมคืออะไร จึงตามใจชาวบ้านที่ชาวบ้านอยากฟังเรื่องตลกก็พูดไป แต่ไม่รู้หรอกว่านั่นคือไม่ใช่ธรรม แล้วผู้พูดเป็นพระภิกษุหรือเปล่า ถ้ากล่าวคำซึ่งไม่ใช่ธรรม? ถ้าพระภิกษุพูดตลก เป็นภิกษุหรือเปล่า? (ไม่ใช่เลย) เพราะฉะนั้นก็ไม่เข้าใจอะไรเลย ชาวบ้านก็ไม่รู้ว่าเขาจะได้ฟังอะไร เขาอยากฟังอะไรก็คิดว่าพระจะพูดธรรม แต่พอพูดออกไปเป็นตลกเขาก็ชอบ เขาก็เลยเข้าใจว่าธรรมตลกถูกต้องไหม? ตกลงคนฟังธรรม ก็คือฟังตลกแล้วก็คิดว่ากำลังฟังธรรม ไม่รู้อะไรเลยว่าขณะนั้นเป็นการทำลายพระพุทธศาสนาคือคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะไม่มีคำอะไรที่จะทำให้คนมีความเข้าใจถูก ต้องไม่ลืมคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทำให้เข้าใจสิ่งที่กำลังมีคำตลกไม่ทำให้เข้าใจสิ่งที่กำลังมี

ผู้ถาม : เรียนเชิญอาจารย์อรรณพ ในประเด็นนี้ก็เป็นที่น่าสนใจ ก็มีข่าวที่เกิดขึ้นแล้วก็เป็นเหตุการณ์ที่สร้างความสงสัยให้กับพุทธบริษัทมากทีเดียว ว่าพระภิกษุทำอย่างนี้ได้หรือ นี่หรือคือพระภิกษุ ที่มาพูดตลกคะนอง

อาจารย์อรรณพ หอมจันทร์ : ข้อความในพระวินัยมหาวิภังค์สั้นๆ
บทว่า ทโว คือ คำตลกคะนอง อธิบายว่า ภิกษุไม่พึงเปล่งคำพูดตลกคะนองนั้นปรารภพระรัตนตรัยโดยปริยายไรๆ

คือแม้ว่าเหมือนกับจะกล่าวถึงพระธรรมวินัยพระรัตนตรัย แต่บางทีก็เอาคำมาพูดล้อเล่น อย่างเช่นพูดถึงพระสงฆ์ พระสงฆ์อะไร? สงฆ์ แปลว่า หมู่ ก็พูดตลกไปว่า หมู่เนื้อ หมู่ปศุสัตว์ อะไรอย่างนี้ เป็นต้น ซึ่งสมัยนี้ยิ่งกว่านี้เอาคำในพระพุทธศาสนาซึ่งเป็นคำที่สูงส่งเอามาพูดให้ตลก ซึ่งเป็นตลกแนวใหม่ ตลกทำลายพระพุทธศาสนา แต่ชาวพุทธไม่ศึกษาไม่เข้าใจก็ชอบ มีเสียงหัวเราะของคฤหัสถ์ที่นั่งฟังอยู่เพราะไม่ได้สำเหนียกสำนึกในพระธรรมวินัย