เป็นมิตรกับผู้อื่น พร้อมที่จะเกื้อกูล

หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๕๔๔]

เป็นมิตรกับผู้อื่น พร้อมที่จะเกื้อกูล

ถ้าเป็นผู้ที่มีเมตตามีความเป็นมิตร การกระทำด้วยความเป็นมิตรจะได้ประโยชน์มากทีเดียว เพราะเหตุว่าทำด้วยความหวังดี ถ้าบุคคลอื่นเป็นผู้ที่มีความเห็นผิดแต่ถ้าเราไม่เป็นมิตรกับเขา คือขณะนั้นไม่เป็นกุศลจิตเขาย่อมไม่รับฟังคำนั้น แต่ถ้าเป็นผู้ที่มีเมตตาแล้วก็มีความหวังดีต่อบุคคลนั้นพร้อมที่จะเกื้อกูลด้วยประการทั้งปวง เขาย่อมทราบในความเป็นมิตร เพราะฉะนั้นเมื่อมีเหตุผล หรือว่ามีธรรมที่จะเตือนสติเขา เขาก็ย่อมรับฟัง และในขณะนั้นจิตของผู้นั้นก็เป็นเมตตา คือเป็นมิตรกับบุคคลที่มีความเห็นผิด ไม่ใช่ว่าจะเป็นศัตรูกับบุคคลผู้ที่มีความเห็นผิด เพราะเหตุว่าความเห็นผิดในขณะนั้นก็เป็นสภาพจิตชั่วขณะหนึ่ง ซึ่งเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัยแล้วก็ดับไป ไม่มีใครทั้งนั้นในขณะนั้น ถ้าอบรมเจริญขันติด้วยตนเองก็จะทำให้เป็นมิตรกับคนอื่น แล้วก็ทำทุกอย่างเพื่อประโยชน์ โดยที่ในขณะนั้นไม่เกิดอกุศลจิต คือไม่ใช่ทำด้วยโทสะ

แต่เรื่องโทสะนี้ก็ไม่ใช่เรื่องที่จะหมดไปง่ายๆ เพราะฉะนั้นบางครั้งก็จะต้องมีความขุ่นใจ แต่ก็เป็นผู้ที่เริ่มที่จะมีความอดทนเพิ่มขึ้น และก็มีความเมตตามากขึ้น เพราะฉะนั้นความขุ่นใจนั้นก็ชั่วขณะสั้นๆ เล็กๆ น้อยๆ เท่านั้นเอง ไม่มีมากจนกระทั่งเสียประโยชน์ เพราะเหตุว่าผู้ที่จะไม่มีโทสะเลยต้องเป็นพระอนาคามีบุคคล แต่สติสัมปชัญญะจะทำให้ระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมเหล่านั้นตามความเป็นจริงได้ ว่าเป็นกุศลหรือเป็นอกุศลจึงสามารถที่กุศลจะเจริญขึ้นได้

กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย