๑๐. ทุติยปัพพตูปมสูตร เปรียบทุกข์ที่หมดไปเท่ากับขุนเขา

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค เล่ม ๕ ภาค ๒ - หน้า 487

๑๐. ทุติยปัพพตูปมสูตร

เปรียบทุกข์ที่หมดไปเท่ากับขุนเขา

[๑๗๕๖] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนขุนเขาหิมวันต์พึงถึงความสิ้นไป หมดไป ยังเหลือก้อนหินประมาณเท่าเมล็ดผักกาด ๗ ก้อน เธอทั้งหลายจะสำคัญความข้อนั้นเป็นไฉน ขุนเขาหิมวันต์ที่สิ้นไป หมดไป กับก้อนหินประมาณเท่าเมล็ดผักกาด ๗ ก้อนที่ยังเหลืออยู่ ไหนจะมากกว่ากัน ภิกษุทั้งหลายกราบทูลว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ขุนเขาหิมวันต์ที่สิ้นไป

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค เล่ม ๕ ภาค ๒ - หน้า 488

หมดไป มากกว่า ก้อนหินประมาณเท่าเมล็ดผักกาด ๗ ก้อนที่ยังเหลืออยู่ มีประมาณน้อย เมื่อเทียบกับขุนเขาหิมวันต์ที่สิ้นไป หมดไป ก้อนหินประมาณเท่าเมล็ดผักกาด ๗ ก้อนที่ยังเหลืออยู่ ย่อมไม่ถึงซึ่งการนับ การเปรียบเทียบ หรือแม้ส่วนเสี้ยว.

พ. ฉันนั้นเหมือนกัน ภิกษุทั้งหลาย ทุกข์ของบุคคลผู้เป็นอริยสาวก ผู้สมบูรณ์ด้วยทิฏฐิ ผู้ตรัสรู้ ผู้รู้ตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ ฯลฯ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา ที่สิ้นไป หมดไป มากกว่า ที่ยังเหลือมีประมาณน้อย ย่อมไม่ถึงซึ่งการนับ การเปรียบเทียบ หรือแม้ส่วนเสี้ยว เมื่อเทียบกับกองทุกข์อันมีในก่อนที่สิ้นไปหมดไป อย่างสูงเพียง ๗ ชาติ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เพราะฉะนั้นแหละ เธอทั้งหลายพึงกระทำความเพียรเพื่อรู้ตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ ฯลฯ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา.

จบทุติยปัพพตูปมสูตรที่ ๑๐

จบอภิสมยวรรคที่ ๖

อรรถกถาอภิสมยวรรคที่ ๖

อภิสมยวรรค ท่านให้พิสดารแล้ว ในอภิสมยสังยุต ในนิทานวรรคแล.

จบอรรถกถาอภิสมยวรรคที่ ๖

รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ

๑. นขสิขาสูตร

๒. โปกขรณีสูตร

๓. ปฐมสัมเภชชสูตร

๔ ทุติยสัมเภชชสูตร

๕. ปฐมปฐวีสูตร

๖. ทุติยปฐวีสูตร

๗. ปฐมสมุททสูตร

๘. ทุติยสมุททสูตร

๙. ปฐมปัพพตูปมสูตร

๑๐. ทุติยปัพพตูปมสูตร