๙. ปัพพตสูตร ว่าด้วยการพึ่งพาอาศัยเป็นเหตุให้เจริญ
[เล่มที่ 34] พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๓ - หน้า 206
ปฐมปัณณาสก์
จูฬวรรคที่ ๕
๙. ปัพพตสูตร
ว่าด้วยการพึ่งพาอาศัยเป็นเหตุให้เจริญ
อ่านหัวข้ออื่นๆ ... [เล่มที่ 34]
พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๓ - หน้า 206
๙. ปัพพตสูตร
ว่าด้วยการพึ่งพาอาศัยเป็นเหตุให้เจริญ
[๔๘๘] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ต้นไม้ใหญ่ทั้งหลาย ได้อาศัยขุนเขาหิมพานต์ ย่อมเจริญด้วยความเจริญ ๓ ประการ ด้วยความเจริญ ๓ คืออะไร คือ เจริญด้วยกิ่ง ใบอ่อน ใบแก่ เจริญด้วยเปลือกและกะเทาะ เจริญด้วยกระพี้และแก่น ภิกษุทั้งหลาย ต้นไม้ใหญ่ทั้งหลายได้อาศัยขุนเขาหิมพานต์ ย่อมเจริญด้วยความเจริญ ๓ นี้
ฉันเดียวกันนั่นแล ภิกษุทั้งหลาย อันโตชนได้อาศัยกุลบดีบุคคลผู้มีศรัทธา ย่อมเจริญด้วยความเจริญ ๓ ประการ ด้วยความเจริญ ๓ คืออะไร คือ เจริญด้วยศรัทธา เจริญด้วยศีล เจริญด้วยปัญญา ภิกษุทั้งหลาย อันโตชนได้อาศัยกุลบดีบุคคลผู้มีศรัทธา ย่อมเจริญด้วยความเจริญ ๓ นี้แล.
พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๓ - หน้า 207
ต้นไม้ใหญ่ๆ ได้อาศัยภูเขาหินในป่าสูง ย่อมเจริญ แม้ฉันใด บุตรภริยา พวกพ้อง เพื่อน หมู่ญาติ และบ่าวไพร่ ได้อาศัยกุลบดีบุคคลผู้มีศรัทธาถึงพร้อมด้วยศีล ย่อมเจริญในโลกนี้ ฉันนั้นแล
ชนเหล่านั้น ผู้ที่มีสติปัญญาเห็นอยู่ซึ่งศีล การบริจาค และสุจริตของกุลบดี บุคคลนั้นย่อมประพฤติตาม
ชนผู้ใคร่กาม (เหล่านั้น) ครั้นประพฤติธรรมอันเป็นมรรคาไปสู่สุคติในโลกนี้แล้ว (ละโลกนี้ไปแล้ว) ย่อมเป็นผู้มีความยินดีบันเทิงอยู่ในเทวโลก.
จบปัพพตสูตรที่ ๙
อรรถกถาปัพพสูตร
พึงทราบวินิจฉัยในปัพพตสูตรที่ ๙ ดังต่อไปนี้ :-
ต้นไม้ใหญ่ๆ ชื่อว่า มหาสาลา. ผู้เจริญที่สุดในตระกูล ชื่อว่า กุลปติบุคคล. ภูเขาศิลา ชื่อว่า เสโล. บทว่า อรญฺสฺมึ ได้แก่ ในสถานที่ไม่ใช่บ้าน. บทว่า พฺรหา แปลว่าใหญ่. บทว่า วเน ได้แก่ ดง. ต้นไม้ที่ใหญ่ที่สุดในป่า ชื่อว่า วนัปปัตติ (เจ้าไพร). บทว่า อิธ ธมฺมํ จริตฺวาน มคฺคํ สุคติคามินํ ความว่า ประพฤติธรรม กล่าวคือ มรรคที่จะให้ดำเนินไปสู่สุคติ.
จบอรรถกถาปัพพตสูตรที่ ๙