ผู้บรรลุธรรมขณะฟังธรรม
ในพระสูตร บุคคลผู้ฟังธรรมจากพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว บรรลุเป็นพระอริยบุคคลนั้น อยากทราบว่ามีพระสูตรใดบ้างที่แสดงให้เห็นอย่างชัดเจน ว่าในขณะนั้นคือกำลังฟังธรรม บุคคลนั้นได้เจริญสติปัฏฐานจนเกิดวิปัสนาญาณตามลำดับจนบรรลุธรรม?
ขอขอบพระคุณครับ
ในพระสูตรขณะที่พระพุทธองค์หรือพระสาวกแสดงธรรม ผู้ฟังได้บรรลุเป็นพระอริยบุคคลประเภทต่างๆ ท่านกล่าวเพียงย่อว่า ได้บรรลุในขณะที่ฟังธรรม แต่ไม่ได้แสดงรายละเอียดของการเจริญขึ้นของปัญญาตามลำดับ ละไว้ในฐานะที่เข้าใจกันแล้ว
พระผู้มีพระภาคได้ทรงแสดงลักษณะของรูปธรรม นามธรรม และความแตกต่างโดยลำดับ
"ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงธรรมแก่เธอทั้งหลาย อันไพเราะในเบื้องต้น ในท่ามกลาง ในที่สุด พร้อมทั้งอรรถ ทั้งพยัญชนะ ประกาศพรหมจรรย์อันบริสุทธิ์บริบูรณ์สิ้นเชิง คือ ธรรมหมวดหก ๖ หมวด"
ทรงกล่าวโดยบริสุทธิ์บริบูรณ์สิ้นเชิงแล้ว เพราะได้ทรงแสดงไว้ในพระอภิธรรมปิฏกแล้วด้วยวิปัสสนาญาณ แต่ละขั้นก็มีลักษณะความรู้ตามธรรมที่แสดงไว้แล้ว ในอายตนะทั้งภายในและภายนอก และหมวดอื่น ขอยกตัวอย่างพญันชนะในสูตรนี้บางข้อความ
[๘๒๔] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกผู้สดับแล้ว เห็นอยู่อย่างนี้ ย่อมเบื่อหน่ายแม้ในจักษุ ย่อมเบื่อหน่ายแม้ในรูป ย่อมเบื่อหน่ายแม้ในจักษุวิญญาณ ย่อมเบื่อหน่ายแม้ในจักษุสัมผัส ย่อมเบื่อหน่ายแม้ในเวทนา ย่อมเบื่อหน่ายแม้ในตัณหา
วิปัสสนาญาณ ขั้นต้นคือ นามรูปปริจเฉทญาณ ภิกษุที่ท่านฟังลักษณะของธรรมโดยอายตนะ ท่านก็รู้โดยลำดับตามความเป็นจริงในธรรมะที่ต่างกันของนามและรูปว่าไม่ใช่ตัวตน จนถึงย่อมเบื่อหน่ายแม้ในจักษุ ย่อมเบื่อหน่ายแม้ในรูป ย่อมเบื่อหน่ายแม้ในจักษุวิญญาณ ย่อมเบื่อหน่ายแม้ในจักษุสัมผัส ย่อมเบื่อหน่ายแม้ในเวทนา ย่อมเบื่อหน่ายแม้ในตัณหา คือเมื่อมีความรู้ตามลำดับขั้นจนเบื่อหน่าย ก็คือวิปัสสนาญาณนั้นเอง
เชิญคลิกอ่านได้ที่...
