๕. ปฐมสขาสูตร

พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย สัตตก-อัฏฐก-นวกนิบาต เล่ม ๔ - หน้า 91

๕. ปฐมสขาสูตร

[๓๓] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายพึงคบมิตรผู้ประกอบด้วยองค์ ๗ ประการ. ด้วยองค์ ๗ ประการเป็นไฉน คือ มิตรผู้ให้ของที่ให้ได้ยาก ๑ รับทำกิจที่ทำได้ยาก ๑ อดทนถ้อยคำที่อดใจได้ยาก ๑ บอกความลับของตนแก่เพื่อน ๑ ปิดความลับของเพื่อน ๑ ไม่ละทิ้งในยามวิบัติ ๑ เมื่อเพื่อนสิ้นโภคสมบัติก็ไม่ดูหมิ่น ๑ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายพึงคบมิตรผู้ประกอบด้วยองค์ ๗ ประการ นี้แล.

มิตรที่ดีงามย่อมให้ของที่ดีงามให้ได้ยาก รับทำกิจที่ทำได้ยาก อดทนถ้อยคำหยาบคายแม้ยากที่อดใจไว้ได้ บอกความลับของตนแก่เพื่อน ไม่ละทิ้งในยามวิบัติ เมื่อเพื่อนสิ้นโภคสมบัติก็ไม่ดูหมิ่น ฐานะเหล่านี้มีอยู่ในบุคคลใด บุคคลนั้นเป็นมิตรแท้ ผู้ประสงค์จะคบมิตร ก็ควรคบมิตรเช่นนั้น.

จบ ปฐมสขาสูตรที่ ๕

พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย สัตตก-อัฏฐก-นวกนิบาต เล่ม ๔ - หน้า 92

เทวตาวรรคที่ ๔

อรรถกถาปฐมสขาสูตรที่ ๕

วรรคที่ ๔ สูตรที่ ๕ มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.

บทว่า ทุทฺททํ สิ่งของมีค่ามากอันสละได้ยาก. บทว่า ทุกฺกรํ กโรติ ความว่า ย่อมกระทำกิจกรรมที่กระทำไม่ได้ง่ายๆ บทว่า ทุกฺขมํ ขมติ ความว่า ย่อมอดกลั้นได้อย่างยากเพื่อประโยชน์แก่สหาย. บทว่า คุยฺหมสฺส อาวิกโรติ ความว่า ย่อมเปิด เผยความลับของตนแก่สหายนั้น. บทว่า คุยฺหมสฺส ปริคูหติ ความว่า ไม่บอกความลับของสหายนั้นแก่คนเหล่าอื่น. บทว่า ขีเณน นาติมญฺติ ได้แก่ เมื่อโภคสมบัติของสหายนั้นสิ้นไปแล้วก็ไม่ดูหมิ่นสหายนั้นเพราะความเสื่อมสิ้นนั้น คือไม่กระทำการเหยียบย่ำและดูหมิ่นในตัวสหายนั้น

จบ อรรถกถาปฐมสขาสูตรที่ ๕