วิถีจิตทางมโนทวาร มีโมฆวาระได้หรือไม่

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ก็ต้องเข้าใจ คำว่า วาระ และ โมฆวาระ ก่อนว่า หมายถึง อะไร

วาระ หมายถึง วิถีจิต (จิตที่เกิดขึ้นโดยอาศัยทวารหนึ่งทวารใดใน ๖ ทวาร) ซึ่งเกิดดับสืบต่อกันโดยรู้อารมณ์เดียวกัน และทางทวารเดียวกัน

โมฆวาระ หมายถึง วาระที่ว่างเปล่าจากวิถีจิต คือ วิถีจิตไม่เกิดขึ้น ขณะที่โคจรรูป (สี เสียง กลิ่น รส และโผฏฐัพพะ) เกิดขึ้นกระทบปสาทรูปแล้ว ไม่มีวิถีจิตเกิดขึ้นรู้รูปที่มากระทบ จนกระทั่งภวังคจิตผ่านไป ๑๗ ขณะ คือ มีแต่อดีตภวังค์ กับ ภวังคจลนะ รูปนั้นจึงดับไปโดยว่างเปล่าจากวิถีจิต คือ วิถีจิตไม่เกิดขึ้น จึงเป็นโมฆวาระ

สำหรับวิถีจิตทางมโนทวาร ไม่มีโมฆวาระ เพราะไม่มีการกระทบกันของโคจรรูปกับปสาทรูป วิถีจิตทางมโนทวาร มีเพียง ๒ วาระ คือ ชวนวาระ และ ตทาลัมพนวาระ เท่านั้น ครับ

คำบรรยายของท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ มีดังนี้

การรู้อารมณ์ทางมโนทวารวิถี

...ยินดีในความดีของทุกๆ ท่านครับ...

เข้าใจละครับ

กราบขอบพระคุณอาจารย์ครับ

ขออนุโมทนา