๙. พราหมณสูตร ว่าด้วยเหตุปัจจัยที่ให้สัตว์เข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก

พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทสก-เอกาทสกนิบาต เล่ม ๕ - หน้า 485

๙. พราหมณสูตร ^(๑)

ว่าด้วยเหตุปัจจัยที่ให้สัตว์เข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก

[๑๙๗] ครั้งนั้นแล พราหมณ์คนหนึ่งเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้าถึงที่ประทับ ได้ปราศรัยกับพระผู้มีพระภาคเจ้า ครั้นผ่านการปราศรัยพอให้ระลึกถึงกันไปแล้ว นั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ครั้นแล้วได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า ท่านพระโคดมผู้เจริญ อะไรหนอแล เป็นเหตุเป็นปัจจัยเครื่องให้สัตว์บางพวกในโลกนี้ เมื่อตายไปย่อมเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก.

พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสตอบว่า ดูก่อนพราหมณ์ เพราะเหตุแห่งการประพฤติอธรรม และการประพฤติไม่สม่ำเสมอ สัตว์บางพวกในโลกนี้ เมื่อตายไปย่อมเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก.

(๑) อรรถกถาเป็นสูตรที่ ๑๐ แก้ว่ามีเนื้อความง่ายทั้งนั้นแล.

พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทสก-เอกาทสกนิบาต เล่ม ๕ - หน้า 486

พร. ท่านพระโคดมผู้เจริญ ก็อะไรเล่า เป็นเหตุเป็นปัจจัยเครื่องให้สัตว์บางพวกในโลกนี้ เมื่อตายไปย่อมเข้าถึงสุคติโลกสวรรค์.

พ. ดูก่อนพราหมณ์ เพราะเหตุแห่งการประพฤติธรรม และประพฤติสม่ำเสมอ สัตว์บางพวกในโลกนี้ เมื่อตายไปย่อมเข้าถึงสุคติโลกสวรรค์.

พร. ข้าพเจ้ายังมิรู้ทั่วถึงอรรถแห่งภาษิตโดยย่อของท่านพระโคดมผู้เจริญนี้โดยพิสดาร ขอประทานโอกาส ขอท่านพระโคดมผู้เจริญโปรดทรงแสดงธรรม โดยประการที่ข้าพระองค์จะพึงรู้ทั่วถึงอรรถแห่งภาษิตโดยย่อของท่านพระโคดมผู้เจริญนี้โดยพิสดารเถิด.

พ. ดูก่อนพราหมณ์ ถ้าเช่นนั้น ท่านจงฟัง จงใส่ใจให้ดี เราจักกล่าว.

พราหมณ์นั้นทูลรับพระผู้มีพระภาคเจ้าแล้ว พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสว่า ดูก่อนพราหมณ์ การประพฤติอธรรม และการประพฤติไม่สม่ำเสมอทางกายมี ๓ อย่าง การประพฤติอธรรม และการประพฤติไม่สม่ำเสมอทางวาจามี ๔ อย่าง การประพฤติอธรรม และการประพฤติไม่สม่ำเสมอทางใจมี ๓ อย่าง.

ดูก่อนพราหมณ์ ก็การประพฤติอธรรม และการประพฤติไม่สม่ำเสมอทางกายมี ๓ อย่าง อย่างไรเล่า ดูก่อนพราหมณ์ บุคคลบางคนในโลกนี้ เป็นผู้ฆ่าสัตว์ ฯลฯ ดูก่อนพราหมณ์ การประพฤติอธรรม และการประพฤติไม่สม่ำเสมอทางกายมี ๓ อย่าง อย่างนี้แล.

ดูก่อนพราหมณ์ ก็การประพฤติอธรรม และการประพฤติไม่สม่ำเสมอทางวาจามี ๔ อย่าง อย่างไรเล่า ดูก่อนพราหมณ์ บุคคลบางคน

พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทสก-เอกาทสกนิบาต เล่ม ๕ - หน้า 487

ในโลกนี้ เป็นผู้กล่าวเท็จ ฯลฯ ดูก่อนพราหมณ์ การประพฤติอธรรม และการประพฤติไม่สม่ำเสมอทางวาจามี ๔ อย่าง อย่างนี้แล.

ดูก่อนพราหมณ์ ก็การประพฤติอธรรม และการประพฤติไม่สม่ำเสมอทางใจมี ๓ อย่าง อย่างไรเล่า ดูก่อนพราหมณ์ บุคคลบางคนในโลกนี้ เป็นผู้อยากได้ของผู้อื่น ฯลฯ ดูก่อนพราหมณ์ การประพฤติอธรรม และการประพฤติไม่สม่ำเสมอทางใจมี ๓ อย่าง อย่างนี้แล.

ดูก่อนพราหมณ์ เพราะเหตุแห่งการประพฤติอธรรม และการประพฤติไม่สม่ำเสมอ อย่างนี้แล สัตว์บางพวกในโลกนี้ เมื่อตายไปย่อมเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก.

ดูก่อนพราหมณ์ การประพฤติธรรม และการประพฤติสม่ำเสมอทางกายมี ๓ อย่าง การประพฤติธรรม และการประพฤติสม่ำเสมอทางวาจามี ๔ อย่าง การประพฤติธรรม และการประพฤติสม่ำเสมอทางใจมี ๓ อย่าง.

ดูก่อนพราหมณ์ ก็การประพฤติธรรม และการประพฤติสม่ำเสมอทางกายมี ๓ อย่าง อย่างไรเล่า ดูก่อนพราหมณ์ บุคคลบางคนในโลกนี้ ละการฆ่าสัตว์ เว้นขาดจากการฆ่าสัตว์ ฯลฯ ดูก่อนพราหมณ์ การประพฤติธรรม และการประพฤติสม่ำเสมอทางกายมี ๓ อย่าง อย่างนี้แล.

ดูก่อนพราหมณ์ การประพฤติธรรม และการประพฤติสม่ำเสมอทางวาจามี ๔ อย่าง อย่างไรเล่า ดูก่อนพราหมณ์ บุคคลบางคนในโลกนี้ ละการกล่าวเท็จ เว้นขาดจากการกล่าวเท็จ ฯลฯ ดูก่อนพราหมณ์ การประพฤติธรรม และการประพฤติสม่ำเสมอทางวาจามี ๔ อย่าง อย่างนี้แล.

ดูก่อนพราหมณ์ ก็การประพฤติธรรม และการประพฤติสม่ำเสมอทางใจมี ๓ อย่าง อย่างไรเล่า ดูก่อนพราหมณ์ บุคคลบางคนในโลกนี้

พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทสก-เอกาทสกนิบาต เล่ม ๕ - หน้า 488

ไม่อยากได้ของผู้อื่น ฯลฯ ดูก่อนพราหมณ์ การประพฤติธรรม และการประพฤติสม่ำเสมอทางใจมี ๓ อย่าง อย่างนี้แล.

ดูก่อนพราหมณ์ เพราะเหตุแห่งการประพฤติธรรม และการประพฤติสม่ำเสมอ อย่างนี้แล สัตว์บางพวกในโลกนี้ เมื่อตายไปย่อมเข้าถึงสุคติโลกสวรรค์.

พ. ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ภาษิตของพระองค์แจ่มแจ้งยิ่งนัก ฯลฯ ขอพระโคดมผู้เจริญโปรดทรงจำข้าพระองค์ว่าเป็นอุบาสกผู้ถึงสรณะตลอดชีวิต ตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป.

จบพราหมณสูตรที่ ๙

จบปฐมวรรคที่ ๑

รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ

๑. ยถาภตสูตร ๒. มาตุคามสูตร ๓. ปฐมอุปาสิกาสูตร ๔. ทุติยอุปาสิกาสูตร ๕. ธรรมปริยายสูตร ๖. ปฐมกรรมสูตร ๗. ทุติยกรรมสูตร ๘. ตติยกรรมสูตร ๙. พราหมณสูตร.