รู้ตรง คือ รู้อะไร? เมื่อไร?
直接經驗 是經驗什麼？何时经验?
รู้ตรง คือ รู้อะไร? เมื่อไร?
問: 請問什麼叫直接經驗?
ผู้ถาม: ขอเรียนถามว่าอะไรคือ "การรู้ตรง?"
Jon: 指的是智慧生起經驗那個對象。所以不是傳統上我們所認為的直接經驗可能是聽到聲音看到螢幕吃到東西，認為這樣就是直接經驗。這不是佛陀所指的直接經驗法。
จอน: คำนี้ มุ่งหมายถึงขณะที่ปัญญาเกิดขึ้นรู้ตรงสภาพธรรม ดังนั้นการรู้ตรง ไม่ใช่การรู้ตรงแบบที่เคยเข้าใจว่าสามารถที่จะได้ยินเสียง สามารถมองเห็นภาพอาหารในหน้าจอ ก็เข้าใจผิดว่านั่นคือการรู้ตรงแล้ว นี่ไม่ใช่คำสอนที่พระพุทธองค์ทรงกล่าวเกี่ยวกับการรู้ตรง
聲音或色塵這些法只會被四念住直接經驗，如果從來沒有聽過佛陀的教導我們不可能知道色塵是什麼。除了四念住直接經驗法的時刻，其它時刻就只是想像出來的。
ธัมมะที่เป็นเสียงหรือสี สติปัฏฐานสามารถเกิดรู้ตรงได้ ถ้าหากว่าไม่เคยได้ยินคำสอนของพระพุทธองค์เลย เราไม่อาจที่จะรู้ได้เลยว่าสีคืออะไร นอกจากสติปัฏฐานเกิดขึ้นรู้ตรงสภาพธัมมะในขณะนั้น ขณะอื่นก็เป็นเพียงคิดนึกเท่านั้นเอง
問: 色塵能夠直接經驗嗎? 我認為是不可能。
ผู้ถาม: สีสามารถที่จะรู้ตรงได้ด้วยหรือ? คิดว่าไม่สามารถรู้ได้
Jon: 你所認為的直接經驗是什麼呢?你指的是眼識直接經驗的那一刻還是被智慧瞭解的那一刻?
จอน: คุณเข้าใจว่าการรู้ตรงคืออะไร? คุณมุ่งหมายถึงขณะที่จิตเกิดขึ้นเห็น หรือ ขณะที่ปัญญาเกิดขึ้นเข้าใจในขณะนั้น?
問: 眼識就只是很單純的知道色塵的出現，但當我們知道這是什麼東西時已經是意識。所以當理解有色塵出現，有個東西出現時已經是意識在經驗。意識不可能直接經驗色塵，能夠經驗色塵的一定只有眼識。
ผู้ถาม: ทางตาก็เห็นเพียงสีที่ปรากฎเท่านั้น แต่ในขณะที่เรารู้ว่าสิ่งนี้คืออะไร ขณะนั้นก็เป็นคิดนึกไปแล้ว ดังนั้นขณะที่เข้าใจว่า เมื่อสีปรากฎ ก็มีสิ่งใดสิ่งหนึ่งปรากฎขึ้น ในขณะนั้นเป็นทางใจที่กำลังรู้ ทางใจเห็นสีไม่ได้ ทางตาเท่านั้นที่สามารถเห็นสีได้
Jon: 色塵是眼識的對象所緣，聲塵是耳識的對象所緣，但這些實相的特徵是可以在之後如果有智慧伴隨的心生起時被瞭解。
จอน: สีเป็นอารมณ์ของจิตเห็น เสียงเป็นอารมณ์ของจิตได้ยิน แต่ลักษณะสภาพธัมมะตามความเป็นจริงเหล่านี้สามารถรู้ตรงได้ ถ้าหลังจากนั้นมีจิตที่ประกอบด้วยปัญญาเกิด
Sarah: 現在看到有個什麼東西或什麼人的時候，那已經不是眼識看到色塵的那一刻了，那已經是在意門在想了。但這個想可以是有智慧的或沒有智慧的。當對法有正確思惟的時候，理智上的智慧是可以瞭解的，但還不到是可以經驗法的程度，當智慧瞭解法的特徵時，是法滅去後的影子 (nimitta) 的特徵被瞭解了，nimitta就像是影印機印出來一樣，法的特徵還是在那裡沒有改變。
ซาร่า: ในขณะที่เราเห็นเป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใดหรือเห็นเป็นคนนั้น นั่นไม่ใช่ขณะที่เห็นสี แต่ขณะนั้นเป็นสภาพรู้ทางใจที่กำลังคิดนึก แต่ว่าสภาพคิดนั้นจะมีปัญญาหรือไม่มีปัญญาเกิดร่วมด้วยก็ได้ ขณะที่เป็นความคิดถูก ปัญญาสามารถเข้าใจถูกในขั้นคิดพิจารณาได้ แต่ก็ยังไม่ถึงขั้นรู้ตรงลักษณะของสภาพธรรม ในขณะที่ปัญญาเข้าใจลักษณะของสภาพธรรมนั้น คือหลังจากที่สภาพธรรมนั้นดับไปแล้ว ปัญญาเข้าใจในนิมิตของสภาพธัมมะตามความเป็นจริง นิมิตก็เปรียบเหมือนกับสำเนาเอกสารที่ถ่ายจากเครื่องถ่ายเอกสารซึ่งจะเหมือนกับต้นฉบับ ลักษณะของสภาพธรรมที่อยู่ตรงนั้น เป็นอย่างไรก็เป็นอย่างนั้นไม่เปลี่ยน
問: 對生滅的這些法能正確理解認識才是重點，是不是直接經驗不是重點，因為事後的理解也是可以慢慢破除我見，不一定要直接經驗。因為很多法是不能被直接經驗的。
ผู้ถาม: สิ่งที่สำคัญ คือเข้าใจถูกต้อง รู้จักสภาพธัมมะที่เกิดดับ แสดงว่าการรู้ตรงสภาพธัมมะนั้นไม่ใช่จุดที่สำคัญ เพราะเหตุว่าหลังจากที่เข้าใจก็สามารถค่อยๆ ละความเห็นว่าเป็นเรา ไม่จำเป็นว่าจะต้องรู้ตรงเท่านั้น เพราะว่ายังมีธัมมะอีกมากมายที่ไม่สามารถรู้ตรงได้
Jon: 在法可以被直接經驗前必須要先聞慧以及思慧。但並不是指只要想著法就一定是之後智慧生起的條件，因為在想著法的時候也許有錯誤的見解或無明。對佛法有興趣又能夠聽到對佛法正確的解釋才會是之後智慧生起的條件。
จอน: การที่จะรู้ตรงลักษณะของสภาพธรรม ก่อนอื่นจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องฟังธัมมะ รวมไปถึงการพิจารณาธัมมะ แต่นี่ก็ไม่ได้หมายความว่า ให้มุ่งคิดแต่เรื่องธัมมะแล้วจะเป็นปัจจัยให้ปัญญาเกิดได้ เพราะเหตุว่าขณะที่กำลังคิดเรื่องธรรมนั้น บางครั้งก็ประกอบด้วยความเห็นผิดและโมหะก็ได้ การที่มีความสนใจในพระธรรม และการได้สดับฟังพระธรรมที่ถูกต้อง เป็นเหตุปัจจัยให้ปัญญานั้นเกิดขึ้นได้
Ajhan Sjin: 現在在那裡的是什麼? 如果討論的是現在不在那裡的有幫助嗎? 有誰可以真的知道現在不在那裡的嗎?還是現在在那裡的是什麼才有機會被瞭解。 現在在看的是我嗎? 還是就只是在那裡因緣條件生滅的法。現在有在看，那個在看的本質特徵是可以被瞭解的。真相就在現在，只是知道或不知道而已。
อ.สุจินต์: ขณะนี้สิ่งที่อยู่ตรงนั้นคืออะไร? หากสนทนากันเกี่ยวกับสิ่งที่กำลังมีอยู่ตรงนั้น จะเป็นประโยชน์ไหม? มีใครไหมที่สามารถจะรู้ได้จริงๆ ว่า ขณะนี้สิ่งที่มีอยู่ตรงนั้นคืออะไร? หรือสิ่งที่มีอยู่ตรงนั้นเป็นโอกาสให้เข้าใจได้? ขณะนี้ที่กำลังเห็น เป็นเราไหม? หรือว่าสิ่งที่อยู่ตรงนั้นเป็นเพียงสภาพธัมมะที่เกิดดับเพราะเหตุปัจจัย? ขณะนี้กำลังเห็น ลักษณะของเห็นเป็นสิ่งที่สามารถเข้าใจได้ สิ่งที่มีจริงกำลังมีอยู่ตรงนั้น เพียงแต่ว่าจะรู้หรือไม่รู้ ก็เท่านั้นเอง
敬感恩阿姜舒淨 (Ajhan Sujin Boriharnwanaket) 的恩惠
น้อมเคารพในคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์
謹以此施法之功德與我們在輪迴裡每一世的父母 師長 同修 親友 仙人 各位讀者及其他一切眾生分享
กุศลในการนี้ ข้าพเจ้าขออุทิศแด่บิดามารดาในทุกภพทุกชาติ ครูบาอาจารย์ ญาติมิตรสหาย เทวดา และผู้อ่าน รวมถึงสัตว์ทั้งหลาย
By line group Just Dhamma
หมายเหตุ
ที่มา : การสนทนาธรรมออนไลน์ระหว่างท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ กับ ชาวจีน
สรุปใจความภาษาจีน โดย 陳品彤 เฉินผิ่นถง (คุณแพท)
แปลภาษาไทย โดย คุณปาล สว่างพัฒนกุล (黃如蓮)
อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... บทความแปลภาษาจีน
